Tábiyat filosofiyasi
Ushbu o'quv-metodik qo'llanma tabiat falsafasining nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda tabiat va jamiyat o'rtasidagi murakkab munosabatlar, ijtimoiy rivojlanishning geografik va iqtisodiy omillari, ekologik muammolar va ularning falsafiy tahlili, biosfera va noosfera tushunchalari hamda ularning o'zaro bog'liqligi atroflicha yoritilgan. Qo'llanmada tabiatni muhofaza qilishning dolzarb masalalari, ekologik krizislarning sabablari va yechimlari, jumladan, Aral dengizi fojiasining global oqibatlari ham tahlil qilingan. V.I. Vernadskiyning biosfera va noosfera haqidagi nazariyalariga alohida e'tibor qaratilib, tabiat va inson hamjihatligining ahamiyati ta'kidlangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Tabiat falsafasining mohiyati, qamrovi va dolzarbligi haqida umumiy tushuncha beriladi.
- I-bob. Tabiat falsafasi tarixi: Tabiat tushunchasining o'zgarishi, tabiat va jamiyat o'rtasidagi aloqalar hamda ularning rivojlanish tarixi tahlil qilinadi.
- II-bob. Ijtimoiy rivojlanish va geografik muhitning o'zaro aloqasi: Geografik maktablar, tabiiy qonunlar konsepsiyasi va ijtimoiy rivojlanishda geografik omillarning roli ko'rib chiqiladi.
- III-bob. XX asr voqeasi: Ekologik muammolar: Ijtimoiy ekologiyaning mohiyati, ekologik ofatlar tarixi, ekologik inqirozlar va ularning kelib chiqishi tahlil qilinadi.
- IV-bob. Noosfera haqida ta'limotning asosiy jihatlari: Biosfera va insonning birligi, biosfera va noosferaning o'zaro muvozanati va noosferaning shakllanishi masalalariga bag'ishlangan.
- Jumla: Asosiy xulosalar va kitobning ahamiyati haqida fikr yuritiladi.
- Adabiyotlar: Kitobda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.