IX-XII ásirlerde oraylıq aziyadaǵı filosofiyaliq pikirler hám oniń dúnya mádeniyatında tutqan ornı
Ushbu kitob O‘rta Osiyo filosofiyasining IX-XII asrlardagi rivojlanishini va jahon sivilizatsiyasiga qoʻshgan hissasini oʻrganadi. Unda oʻsha davrdagi mashhur allomalar - Xorezm, Fargʻoniy, Beruniy, Farabiy, Ibn Sino, Muxammed al-Xorazmiy, Abu Isa Termiziy, Abu Xamid Gʻazzaliy, Yusuf Xamadaniy, Axmed Yugnakiy, Abulqasim Ferduvsiy, Najmiddin Kubro kabi buyuk allomalarning hayoti, ijodi va falsafiy qarashlari chuqur tahlil qilingan. Kitobda oʻsha davrdagi ilmiy-madaniy meros, din, sufizm falsafasi, ijtimoiy-siyosiy qarashlar hamda ularning jamiyat taraqqiyotiga taʼsiri atroflicha yoritilgan. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoevning «O‘rta asrlar Sharq allomalarining tarixiy merosi, uning zamonaviy sivilizatsiyaga qoʻshgan hissasi» mavzusidagi maʼruzasi asos qilib olingan. Kitob, shuningdek, oʻsha davrning buyuk allomalarining sharq falsafasi rivojlanishiga qoʻshgan hissasini ochib beradi. Xulosa qismida esa mazkur davr falsafasi va madaniyatining umumlashmasi keltirilgan. Kitobda ilmiy-tadqiqot ishlari va taʼlim jarayonida foydalanish uchun qulay boʻlgan maʼlumotlar va topshiriqlar ham berilgan.
Asosiy mavzular
- O‘rta Osiyo falsafasi (IX-XII asrlar): Ushbu bobda O‘rta Osiyo hududida IX-XII asrlarda yashagan buyuk allomalar, jumladan Xorezm, Fargʻoniy, Beruniy, Farabiy, Ibn Sino, Xorazmiy, Abu Isa Termiziy, Abu Xamid Gʻazzaliy, Yusuf Xamadaniy va boshqalarning falsafiy qarashlari, dunyo madaniyatiga qoʻshgan hissasi haqida maʼlumot beriladi.
- Shigʻis Renessansi davri falsafasi: Ushbu bobda Shigʻis Renessansi davrining oʻziga xos xususiyatlari, xususan, madaniyat, dunyoviy ilmlar va islom qoidalarining rivojlanishi, yunon, hind, fors falsafasi taʼsiri, aniq fanlar, jumladan, minerologiya, geografiya, ximiya, fizika kabi fanlarning yuksalishi, shuningdek, ijtimoiy falsafa va adabiyotning rivojlanishi tahlil qilingan.
- Sufizm falsafasi: Ushbu bobda sufizmning kelib chiqishi, asosiy gʻoyalari, jamiyatga va inson ruhiyatiga taʼsiri, shuningdek, oʻsha davrning mashhur sufiy allomalari - Xoja Abdulholiq Gʻijduvoniy, Xoja Axmed Yassaviy, Najmiddin Kubro kabi allomalarning falsafiy qarashlari va ularning merosi haqida soʻz yuritiladi.