Зомин конус ёйилмаси суғориладиган тупроқларининг мелиоратив ҳолати

Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Respublikasi Farg'ona davlat universiteti huzuridagi Ilmiy kengash tomonidan tasdiqlangan bo'lib, biologiya fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun tadqiqot qilingan "Zomin konus yoyilmasi sug'oriladigan tuproqlarining meliorativ holati" mavzusidagi ishning asosiy mazmunini o'z ichiga oladi. Ishda Zomin tumanidagi sug'oriladigan tuproqlarning meliorativ holati, ularning ekologik va kimyoviy tarkibi, sho'rlanish darajasi va tuzlar miqdori atroflicha o'rganilgan. Tadqiqot natijasida olingan xulosalar va tavsiyalar O'zbekiston Respublikasi qishloq xo'jaligi va suv xo'jaligi tizimini rivojlantirishga qaratilgan davlat dasturlari bilan hamohangdir. Tadqiqotda jami 17 ta ilmiy ish chop etilgan.

Asosiy mavzular

Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Dunyo miqyosida qishloq xo'jaligi yerlarining degradatsiyaga uchrashi va sho'rlanishi, ularning ekologik-meliorativ holatini yaxshilash, tuproq unumdorligini oshirish bo'yicha ilmiy asoslangan tadbirlarni ishlab chiqishning muhimligi ta'kidlangan. O'zbekiston Respublikasining iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishida qishloq xo'jaligining o'rni va tuproq-meliorativ holatni yaxshilash bo'yicha davlat dasturlari amalga oshirilayotganligi qayd etilgan.
Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Zomin konus yoyilmasi tuproqlarining asosiy xossalari, meliorativ holati, sho'rlanish va sho'rtoblanish jarayonlarining kimyoviy jihatdan o'rganilishi, tuproqlardagi tuzlar miqdori va zaxiralarining aniqlanishi ilmiy yangilik hisoblanadi. Sho'rlanish jarayonida tuzlarning to'planishi va migratsiyasining qonuniyatlari ochib berilgan.
Tadqiqotning amaliy natijalari: Zomin konus yoyilmasi hududidagi turli tuproqlarning mexanik tarkibi, sho'rlanishi va sizot suvlarining joylashish chuqurligi bo'yicha xaritalar tuzilgan. Ushbu xaritalar asosida sho'r yuvish me'yorlari va muddatlari belgilangan, tuproq unumdorligini oshirish va sho'rlanishning oldini olishga qaratilgan tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Tadqiqot natijalarining ishontililigi: Tadqiqot natijalarining ishontililigi zamonaviy dala va laboratoriya usullaridan foydalanilganligi, olingan ma'lumotlarning ilmiy asoslanganligi va amaliyotga joriy etilganligi bilan tasdiqlanadi. Natijalar xalqaro va respublika miqyosidagi ilmiy anjumanlarda muhokama qilingan.
Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati: Tadqiqot natijalari tuproqshunoslik va meliorativ qishloq xo'jaligi uchun muhim ilmiy ahamiyatga ega. Amaliy natijalari esa qishloq xo'jaligi korxonalari tomonidan yerlardan samarali foydalanish, tuproq unumdorligini saqlash va oshirish hamda sho'rlanishning oldini olish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqishda qo'llanilishi mumkin.