Социология

Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Maxsus Taʼlim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Sotsiologiya" fanidan namunaviy oʻquv dasturi asosida tayyorlangan boʻlib, unda sotsiologiya fanining asosiy mavzulari, mohiyati va jamiyatdagi oʻrni yoritilgan. Qoʻllanma talabalarda sotsiologik tafakkurni shakllantirishga, ijtimoiy hayot muammolarini tahlil qilish koʻnikmalarini rivojlantirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

  • Sotsiologiya fan sifatida: Sotsiologiyaning fan sifatida shakllanishi, tarkibiy tuzilishi, jamiyatni yaxlit tizim sifatida tahlil qilish, ijtimoiy hayotda social institutlar roli, deviant hulq-atvor va social nazorat masalalari, jamiyatning social strukturasi, stratifikatsion jarayonlar, social munosabatlar, ijtimoiy taraqqiyot tendensiyalarini ifodalaydi.
  • Jamiyat yaxlit tizim sifatida: Jamiyat va ijtimoiylik tushunchasi, davlat tushunchasi va mohiyati. Fuqarolik jamiyatining vujudga kelishi, an'anaviy jamiyatlarning hususiyatlari, zamonaviy jamiyatlarning belgilari va turlari.
  • Социал гуруҳлар: Социал гуруҳ тушунчаси, унинг асосий белгилари. Ғарб социологиясида кичик гуруҳ назарияси. Оммани социологик ўрганиш. .
  • Социал институтлар: Социологияда социал институт тушунчаси. Социал институтлар турлари.Таълим социал институт сифатида. Дин социомаданий институт сифатида.
  • Девиант хулқ-атвор ва социал назорат: Девиант хулқ-атвор(оғма хулқ-атвор)тушунчаси. Девиант хулқ-атворнинг белгилари, унинг структураси.Социал назорат.
  • Жамият социал структураси ва стратификацион жараёнлар: Социал структура тушунчаси. Кишилик жамияти тарихида социал структура муаммосининг талқини.Социал страфикация ва ўзгарувчанлик масалалари.Жамият ижтимоий табақаларининг хусусиятлари.Жамиятда социал ҳаракатчанлик йўллари. Аҳоли миграцияси муаммолари.
  • Социал муносабатлар: Социал муносабатлар тушунчаси. Социал муносабат турлари. Ҳамфикрлик, барқарорлик ва кооперация-социал тизимларнинг муваффақиятли ишлашининг омиллари сифатида.Бегоналашув ва таназзул.Миллий ғоя ва миллий мафкуранинг социал муносабатлар тизимидаги ўрни.
  • Эмпирик социологик тадқиқот ва унинг методлари: Социологик тадқиқот дастури назарий асослари.Социологик тадқиқотларни ташкил этиш ва ўтказиш усусллари.Эмпирик маълумотларни таҳлил этиш ва қайта ишлаш усуллари.Социологик тадқиқот натижаларини таҳлил қилиш ва умумлаштириш.