Molekulyar biologiya

Molekulyar biologiya fani bo'yicha uslubiy qo'llanma talabalarga molekulyar biologiyaning asosiy tushunchalari, jarayonlari va ahamiyatini o'rganishga yordam beradi. Unda DNK va RNK strukturalari, genetik kod, oqsil biosintezi, transkripsiya va translatsiya jarayonlari, genetik axborotning uzatilishi va o'zgarish mexanizmlari, hujayra organellalari, nuklein kislotalar, fermentlar, vektorlar va gen muhandisligi kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Qo'llanma amaliy mashg'ulotlar va nazorat savollari bilan boyitilgan bo'lib, talabalarning nazariy va amaliy bilimlarini mustahkamlashga qaratilgan.

Asosiy mavzular

KIRISH: Molekulyar biologiya fanining mohiyati, tirik organizmlarning molekulyar asoslarini o'rganish va uning biotexnologiyaga tatbiqi.
Molekulyar biologiya fanini biotexnologiyaga tadbiq etish: Molekulyar biologiyaning biotexnologiya sohasidagi roli va qo'llanilishi.
Nuklein kislotalarning strukturaviy tuzilishi va ularning o'zaro farqlanishi: DNK va RNKning tuzilishi, kimyoviy tarkibi, funksiyalari va farqlari.
Nuklein kislotalarning kimyoviy tarkibi. Azot asoslarining o'zaro bog'lanishi: Nuklein kislotalarning kimyoviy tarkibi, azotli asoslar, nukleozidlar, nukleotidlar va ularning o'zaro bog'lanishi.
Polinukleotidlarning tuzilishi va ularning ahamiyati: Polinukleotidlarning tuzilishi, birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi strukturalari va ahamiyati.
DNK replikatsiyasining yarim konservativ mexanizmi. DNKning segregatsiyasi: DNK replikatsiyasi, yarim konservativ mexanizm, replikatsiya jarayoni va DNKning segregatsiyasi.
RNK turlari va ularning vazifalari: RNKning turlari (mRNA, tRNA, rRNA), tuzilishi va vazifalari.
Protsessing jarayoni va uning ahamiyati: RNKning protsessing jarayoni, bosqichlari va ahamiyati.
Oqsillarning biosintezining molekulyar mexanizmi: Oqsil biosintezi, genetik kod, translatsiya va transkripsiya jarayonlari.
Gen faoliyatining boshqarilish mexanizmi: Gen faoliyatining regulyatsiyasi, operonlar, promotorlar va repressorlar.
Genetik axborotni tadbiq etish jarayonlarining Prokaryot va Eukaryotlarda o'xshash va farqlanuvchi tomonlari: Prokaryot va Eukaryotlarda genetik axborotning tadbiqi va farqlari.
O'zgaruvchanlik va nasl tashuvchi molekulalarning evolyusiyasi: Mutatsiya, rekombinatsiya, transpozitsiya va genetik axborotning o'zgarish mexanizmlari.
Kerakli aktiv genlar ajratib olish usullari sxemasi: Genlarni ajratish, kDNK sintezi va rekombinant DNK texnologiyasi.
Oqsillar singishining molekulyar mexanizmi: Oqsil biosintezining bosqichlari, translatsiya va tarjimaning ahamiyati.
Genetik kod: Genetik kodning tuzilishi, kodonlar va ularning vazifalari.
O'simliklar va mikroorganizmlar gen injeneriyasi: Gen muhandisligi, vektorlar, transgen o'simliklar va ularning klonlanishi.
Xromosoma tarkibiga kirmaydigan genetik elementlar: Plazmidalar, genom va ularning tuzilishi.
Konservantlar ishlab chiqarish: Konservantlarning turlari, ishlab chiqarish va qo'llanilishi.
Amaliy mashg'ulotlar: Molekulyar biologiya bo'yicha amaliy mashg'ulotlar va ularning bajarilishi.
Laboratoriya ishi: Molekulyar biologiya fanidan laboratoriya ishlarini bajarishda foydalaniladigan asbob-uskunalar va reaktivlar bilan tanishish: Laboratoriya ishlarida qo'llaniladigan asbob-uskunalar va reaktivlar bilan tanishish.
O'simlik hujayrasi organellalarini ajratish: O'simlik hujayrasi organellalarini ajratish usullari.
Mikroorganizmlardan nuklein kislotalarni ajratish: Mikroorganizmlardan nuklein kislotalarni ajratish usullari.
O'simlik hujayralaridan nuklein kislotalarni ajratish: O'simlik hujayralaridan nuklein kislotalarni ajratish usullari.
Hayvon hujayralaridan nuklein kislotalarni ajratish: Hayvon hujayralaridan nuklein kislotalarni ajratish usullari.
Agaroza gelida elektroforezni o‘tkazish: Agaroza gelida elektroforezni o‘tkazish usuli.
DNK restriksiyasini o‘tkazish usuli: DNK restriksiyasini o‘tkazish usuli.
Polimer zanjir reaksiyasini amalga oshirish: Polimer zanjir reaksiyasini (PCR) amalga oshirish usuli.
Oqsillar ajratish usullari: Oqsillarni ajratish usullari.