Абу Райҳон Беруний ва Фрэнсис Бэкон гносеологик-ахлоқий концепцияларининг фалсафий-компаративистик тадқиқи

Mazkur avtoreferat Oʻzbekiston Milliy universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi DSc.03/30.12.2019.F.01.05 raqamli Ilmiy Kengash hamda Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti ko'magida tayyorlangan. Unda Abu Rayxon Beruniy va Frensis Bekonning gnoseologik-axloqiy konsepsiyalari falsafiy-komparativistik tadqiq etilgan bo'lib, ularning gnoseologik va axloqiy qarashlarining o'ziga xos jihatlari, shuningdek, zamonaviy dunyo falsafasi bilan bog'liqligi tahlil qilingan. Tadqiqotda Beruniy va Bekonning bilim nazariyasi, axloqiy tamoyillari, ular orasidagi umumiy va farqli jihatlar, shuningdek, ilmiy metodologiyalariga oid qarashlari qiyosiy o'rganilgan. Tadqiqotning asosiy maqsadi - ikki buyuk mutafakkirning gnoseologik-axloqiy konsepsiyalarini ilmiy-falsafiy jihatdan kompleks ochib berishdan iborat.

Asosiy mavzular

Abu Rayxon Beruniy va Frensis Bekonning gnoseologik konsepsiyalari: Abu Rayxon Beruniyning bilim nazariyasi, uning dunyoqarashi, bilimning asosiy manbalari va usullari, hamda Frensis Bekonning empirik va ratsionalizmga asoslangan bilish nazariyasi, uning ilmiy tadqiqot metodlari va samaradorligi tahlil qilingan. Ularning bilish jarayonidagi o'ziga xos qarashlari, o'xshash va farqli jihatlari qiyoslanadi.
Abu Rayxon Beruniy va Frensis Bekonning axloqiy konsepsiyalari: Ikki mutafakkirning axloqiy qarashlari, xususan, ilm va axloq o'rtasidagi bog'liqlik, insonning axloqiy kamolotga erishish yo'llari, shuningdek, axloqiy me'yorlar va tamoyillar bo'yicha qarashlari o'rganilgan. Ularning ilmiy-falsafiy merosidagi axloqiy jihatlar zamonaviy fan va jamiyat uchun ahamiyati tahlil qilingan.
Gnoseologik-axloqiy konsepsiyalarning falsafiy-komparativistik tadqiqi: Abu Rayxon Beruniy va Frensis Bekonning gnoseologik va axloqiy konsepsiyalarining qiyosiy tahlili asosida ularning dunyoqarashlari, falsafiy uslublari va ilmiy merosining umumiy jihatlari hamda farqlari ochib berilgan. Tadqiqotda ularning ilmiy va falsafiy g'oyalarining zamonaviy dunyo ilm-fani va falsafasiga ta'siri ham ko'rsatilgan.