Qishloq xo‘jalik ekinlari селекцияси ва уруғчилиги

Ushbu kitobda "Umumiy seleksiya va urug'chilik" fani bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan. Unda seleksiya jarayonining nazariy asoslari, urug'chilik tizimi, navlarga qo'yiladigan talablar va ularning yomonlanishi sabablari, urug'liklarni saqlash, hujjatlashtirish va sotish, shuningdek, urug'liklarni ishlab chiqarish va uni sotishning ilmiy asoslari keng yoritilgan. Kitobda shuningdek, turli ekinlar seleksiyasida foydalaniladigan usullar, jumladan duragaylash, mutagenez, poliploidiya, geterozis, gen injeneriyasi va biotexnologiya kabi usullardan foydalanish haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Har bir mavzuga oid nazorat savollari va mavzuni mustahkamlash uchun amaliy mashg'ulotlar ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

• UMUMIY SELEKSIYA VA URUG’CHILIK: Seleksiya fani, uning mohiyati, vazifalari, o'zgaruvchanlik va irsiyat qonunlari, seleksiya usullari (analitik va sintetik), duragaylash, mutagenez, poliploidiya, geterozis, gen injeneriyasi, biotexnologiya kabi mavzular yoritilgan.
• O‘SIMLIKLARDA BELGI VA XUSUSIYATLARI: O'simliklarda tashqi ko'rinishi, tuzilishi, morfologik va biologik belgilari, ularning navdorligi, kasallik va zararkunandalarga chidamliligi, hosildorligi kabi xususiyatlarni aniqlash usullari o'rganiladi.
• UYG’UNLIK VA DURAGAYLASH USULLARI: Tur ichida va turlararo duragaylash, chatishtirish usullari, ota-ona juftlarini tanlash, duragaylashning ahamiyati, transgressive seleksiya hamda geterozisdan foydalanish usullari yoritilgan.
• SELEKSIYA JARAYONINI TASHKIL QILISH: Seleksiya jarayoni, dala sinovlari, ko'chatzorlar, nav sinash usullari, aprobatsiya va davlat nazorati kabi mavzular yoritilgan.
• URUG’LIK EKINZORLARIDA APROBATSIYA O’TKAZISH: Urug'lik ekinzorlarida aprobatsiya o'tkazish tartibi, namuna olish va uning natijalarini rasmiylashtirish, G'o'za, bug'doy, arpa, makkajo'xori, jo'xori, noxat, sholi, tariq, soya kabi ekinlarda aprobatsiya o'tkazish tartiblari va usullari o'rganiladi.
• GETEROZIS VA UNDAN FOYDALANISH: Geterozis tushunchasi, uning turlari, duragaylashning mohiyati, geterozisning sabablari va uni seleksiyada qo'llash usullari yoritilgan.
• MUTAGEN O‘ZGARUVCHANLIK VA UNDAN SELEKSIYADA FOYDALANISH: Mutatsiya, mutagenlar, mutagenez, mutant tushunchalari, mutatsiyaning turlari, sabablari va seleksiyada foydalanish usullari yoritilgan.
• POLIPLOIDIYA VA GAPLOIDIYA: Poliploidiya va gaploidiyaning mohiyati, ularning turlari, hosil qilish usullari va seleksiyada foydalanishi yoritilgan.
• URUG’CHILIKNI YARATISH VA KELIB CHIQISHI: Urug'chilikning nazariy asoslari, urug'lik turlari, ularga qo'yiladigan talablar, urug'likni saqlash va uning ahamiyati, urug'chilik tizimi va sxemalari yoritilgan.
• URUG’LIK EKINZORLARIDA NAV DORLIK BELGILARI VA ULARNING KLASSIFIKATSIYASI: O'simliklarning navdorlik belgilari, ularning turlari, morfologik va biologik xususiyatlari bo'yicha baholash usullari, navlarni tasniflash va ularning navdorligini aniqlash tartiblari yoritilgan.
• NAV ALMASHTIRISH VA NAV YANGILASH: Nav almashtirish va urug' yangilash tushunchalari, ularning ahamiyati, sabablari va usullari yoritilgan.
• YUQORI REPRODUKTSIYA(R1 VA R2) URUG’LAR YETISHTIRISH: Yuqori sifatli urug'liklar tushunchasi va ularning ahamiyati, urug'liklarni ko'paytirish usullari, ularning klassifikatsiyasi va xo'jaliklarda yuqori sifatli urug'lik yetishtirishga ta'sir etuvchi omillar yoritilgan.
• URUG’LIKLARNI SAQLASH, HUJJATLASHTIRISH VA SOTISH: Urug'liklarni saqlash sharoiti, omborlarda joylashtirish tartibi, urug'liklar uchun talab etiladigan hujjatlar va ularni sotish tartiblari yoritilgan.
• NAZORAT QILISH VA URUG’CHILIK: Nav nazorati, dala aprobatsiyasi, urug' nazorati, urug'liklarni klassifikatsiyasi va ularning ahamiyati yoritilgan.
• G‘O’ZADA OMMAVIY TANLASH O’TKAZISH TARTIBI: G'o'za o'simligida omaviy tanlash o'tkazish tartibi, namuna olish va uning natijalarini rasmiylashtirish yoritilgan.
• Bug’doy va arpada aprobatsiya o’tkazish tartibi: Bug'doy va arpa ekinlarida omaviy tanlash o'tkazish tartibi, navlarning morfologik belgilari va ularni baholash usullari yoritilgan.