Milliy uyg’onish davri adabiyotida poetik turkumlar tasnifi
Ushbu kitob XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlarida Turkistonda yashab ijod etgan ma'rifatparvar va jadid adiblarning hayoti va ijodiy faoliyatini o'rganishga bag'ishlangan. Unda adiblarning she'riy asarlarida o'z aksini topgan ijtimoiy-siyosiy, axloqiy-ta'limiy va maishiy mavzular tahlil qilinadi. Kitobda poetik turkumlar tushunchasi, ularning shakllanish tarixi, janrlari va o'ziga xos xususiyatlari yoritiladi. Shuningdek, asarlarning badiiy tili, uslubi va obrazlar olami ham tahlilga tortiladi. Kitob, filologiya fakulteti talabalari, o'qituvchilar va adabiyotga qiziquvchi barcha kitobxonlar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Ma'rifatparvarlik va jadid adabiyotining shakllanishi: Ushbu mavzu XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Turkistonda milliy uyg'onish harakatining boshlanishi, jadid maktablarining ochilishi, ma'rifatparvar adiblarning xalqni ilmga chaqirish g'oyalari bilan bog'liqdir. Ma'rifatparvarlar zulm va jaholatga qarshi kurashda ma'rifatni asosiy vosita deb bilganlar.
- Poetik turkumlar: Poetik turkumlar muayyan mavzu, g'oya yoki his-tuyg'ular bilan birlashgan she'rlar guruhidir. Ushbu turkumlar ijtimoiy hayotning muhim voqealarini aks ettiradi, xalqning orzu-umidlari va intilishlarini ifodalaydi. Kitobda turli mavzulardagi poetik turkumlar tahlil etiladi: saylov, temir yo'l, maktab, qarz va boshqalar.
- Badiiy obrazlar olami: Asarlarda yaratilgan badiiy obrazlar jamiyatning turli qatlamlarini aks ettiradi: ma'rifatparvarlar, zolimlar, xalq qahramonlari va boshqalar. Har bir obraz o'ziga xos xususiyatlarga ega va muallifning dunyoqarashini aks ettiradi. Badiiy obrazlar realistik tasvir va ramziylik asosida yaratilgan.
- Til va uslub masalalari: Asarlarning tili sodda va tushunarli, xalqona iboralar va maqollar keng qo'llanilgan. Shu bilan birga, arab va fors tilidan o'zlashgan so'zlar ham uchraydi. Mualliflar o'ziga xos uslubga ega va nutqning individualligi bilan ajralib turadi. Ba'zi asarlarda hajv va yumor elementlari ham mavjud.