Ўрта Осиё халқлари диний қарашларида дев образи: шаклланиши ва эволюцияси
Ushbu avtoreferat Oʻrta Osiyo xalqlari diniy qarashlarida «dev» obrazining shakllanishi va evolutsiyasi mavzusini tadqiq etadi. Tadqiqotda «dev» obrazining kelib chiqishi, uning diniy, ijtimoiy-siyosiy va madaniy jihatdan oʻrganilishi, shuningdek, turli manbalarda uchraydigan «dev»larning oʻziga xos xususiyatlari va tasnifi ilmiy asosda tahlil qilingan. Tadqiqot davomida «dev» obrazining protozardushtiylikdan tortib, zardushtiylikning turli bosqichlarida qanday oʻzgarishlarga uchragani, shuningdek, Hindiston, Eron va boshqa mintaqalardagi «dev»lar bilan oʻzaro qiyosiy tahlili amalga oshirilgan. Asarda «daэva»sya taʼlimoti va uning oʻrni hamda «dev» obrazining Oʻrta Osiyo moddiy madaniyatida aks etishi yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Dev obrazining paydo boʻlishi va rivojlanishi: Tadqiqotda «dev» obrazining etimologiyasi, maʼnolari, shakllanishi va tarqalishi ilmiy oʻrganilgan. Turli davrlarda va turli manbalarda uchraydigan «dev»larning xususiyatlari, tasnifi va evolyutsiyasi tahlil etilgan. Xususan, «dev»ning protozardushtiylikdan zardushtiylikgacha boʻlgan rivojlanish bosqichlari, Hindiston, Eron va boshqa mintaqalardagi «dev»lar bilan oʻzaro qiyosiy tahlili va Oʻrta Osiyo moddiy madaniyatidagi aks etishi tadqiq qilingan.
- «Daэva»sya taʼlimoti va uning oʻrni: Tadqiqotda «daэva»sya taʼlimotining mazmuni, mohiyati, qadriyatlari, xususiyatlari hamda ijtimoiy ahamiyati ilmiy jihatdan asoslangan. «Dev»larga eʼtiqod qilishning shakllanishi va rivojlanishida «daэva»sya taʼlimotining oʻrni hamda «dev» obrazining zardushtiylik demonologiyasidagi roli yoritilgan.
- Oʻrta Osiyo xalqlari diniy qarashlarida «dev» obrazining oʻrni: Ushbu mavzu doirasida Oʻrta Osiyo xalqlarining diniy qarashlari, jumladan, «dev» obrazining mil. avv. II ming yillikdan boshlab shakllanishi va rivojlanishi, zardushtiylikdan avvalgi eʼtiqodlar, mifologiya va madaniyatda «dev» obrazining tutgan oʻrni ilmiy asosda tahlil etilgan.