Iqtisodiyotda matematik va imitatsion usullar
Mazkur kitob iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va tahlil qilishda matematik va imitatsion usullardan foydalanishni o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda keng ko'lamli nazariy va amaliy materiallar keltirilgan. Kitobda dastlabki tushunchalar, modellashtirish turlari, optimal dasturlash usullari, transport masalalari, tarmoqlararo balans, dinamik dasturlash, o'yinlar nazariyasi, ishlab chiqarish funksiyalari hamda MathCAD va Maple kabi kompyuter dasturlari yordamida masalalarni yechish usullari yoritilgan. Har bir bob oxirida nazorat savollari va kalit so'zlar berilgan bo'lib, bu talabalarning bilimlarini mustahkamlashga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- IQTISODIYOTDA MATEMATIK VA IMITATSION USULLAR: Iqtisodiy jarayonlarni tahlil qilishda matematik va imitatsion usullarning o'rni, ahamiyati va qo'llanilishi haqida umumiy tushunchalar berilgan. Matematik va imitatsion modellashtirishning turlari, ularning xususiyatlari va qo'llanilish sohalari yoritilgan. Jumladan, "qora quti" modeli, deskriptiv, deterministik va stoxastik modellar, modelning adekvatligi va verifikatsiyasi kabi mavzular tahlil qilingan.
- OPTIMAL DASTURLASH USULLARI: Iqtisodiyotda optimallashtirishga oid masalalar, optimal dasturlash usulining mohiyati, uni yechish algoritmlari (simpleks usuli), ikkilangan masalalar va ularni yechishda axborot texnologiyalaridan foydalanish haqida ma'lumot berilgan. Kobb-Duglas funksiyasi va uning xususiyatlari ham ko'rib chiqilgan.
- IKKI INDEKSLI IQTISODIY MASALALARNI YECHISH USULLARI: Iqtisodiyotda ikki indeksli masalalar tasnifi, transport masalasi va uning iqtisodiy-matematik modeli, ko'p bosqichli transport masalasi yoritilgan.
- IQTISODIYOTDA BALANS USULLARIDAN FOYDALANISH: Tarmoqlararo balansning mazmuni, xarakteristikalari, matematik bog'lanishlari va asosiy sxemasining modifikatsiyalari tushuntirilgan.
- IQTISODIYOTDA DINAMIK DASTURLASH USULLARINI QO'LLASH: Dinamik dasturlash tushunchasi, uning xususiyatlari, iqtisodiy masalalar, vektorli va matritsaviy shakllari haqida ma'lumot berilgan.
- IQTISODIYOTDA O'YINLAR NAZARIYASI USULLARI: O'yinlar nazariyasi elementlari, noaniqlik sharoitida shartlarni qabul qilish va matritsali o'yinlarni simpleks usulida yechish usullari ko'rib chiqilgan.
- IQTISODIYOTDA TARMOQLI USULLARDAN FOYDALANISH: Tarmoqli rejalashtirish va boshqarish modellari, uning algoritmi, grafiklar, parametrlarni hisoblash usullari va "kritik yo'l" tushunchalari yoritilgan.
- ISHLAB CHIQARISH FUNKSIYALARI: Ishlab chiqarish funksiyasi tushunchalari, turlari va xususiyatlari, Kobb-Duglas ishlab chiqarish funksiyasi va uning xarakteristikalari ko'rib chiqilgan.
- IMITATSION MODELLASHTIRISH USULI: Murakkab tizimlar, kompyuterli modellashtirish va imitatsion modellashtirish usulining xususiyatlari, diskret va uzluksiz modellar, modellashtiruvchi algoritm va imitatsion model tushunchalari yoritilgan.
- IMITATSION MODEL XUSUSIYATLARINI SINASH VA TADQIQ QILISH: Imitatsion modelni testdan o'tkazish, adekvatligini tekshirish, verifikatsiya qilish, sezgirligini tahlil qilish va eksperimentni taktik rejalashtirish usullari bayon etilgan.
- IMITATSION MODELDA YO'NALTIRILGAN HISOBLASH EKSPERIMENTLARINI TASHKIL ETISH VA O'TKAZISH TEXNOLOGIYASI: Imitatsion modelda yo'naltirilgan hisoblash eksperimenti, uning maqsadlari, turlari, eksperimentlarni rejalashtirish nazariyalari va asosiy tushunchalar (strukturaviy, funksional va eksperimental modellar) haqida ma'lumot berilgan.
- IMITATSION MODELLARNI TUZISHDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH: Imitatsion modellashtirishda MathCAD va Maple dasturiy paketlaridan foydalanish imkoniyatlari, sodda hisoblashlar, matritsa va vektorlar bilan ishlash usullari ko'rib chiqilgan.