Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asarida nasr va nazm sintezi

Ushbu avtoreferat Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asarida nasr va nazm sintezini, ya'ni ushbu asarda nasriy va nazmiy matnlarning oʻzaro bogʻliqligini, nazmiy matnlarning janri, vazni va badiiy jihatlarini, shuningdek, asarning umumiy ma'naviy-axloqiy va ijtimoiy-falsafiy mazmunini tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotda Alisher Navoiyning oʻzbek adabiyoti va madaniyatini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi, asarlarining badiiy-estetik jihatlari, undagi axloqiy-tarbiyaviy gʻoyalar tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahon va oʻzbek adabiyotshunosligida Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asarining oʻziga xos oʻrin tutganligi, undagi nasr va nazm uygʻunligi, axloqiy-didaktik va ma'rifiy gʻoyalarning yangicha talqinlar asosida yoritilishi, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining adabiyot va ma'naviyatga oid qarorlari bilan bogʻliqligi ta'kidlangan.
• Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Forsiy va turkiy adabiyotda nasriy yoʻlda yozilgan axloqiy – didaktik asarlarda she'riy janrlardan foydalanish an'anasining nasr va nazm uyg'unligi asosida shakllanganligi, asar tarkibidagi she'riy matnlarning poetikasi, mazmuni, badiiy-gʻoyaviy jihatdan tahlili, janr va vazn xususiyatlari aniqlangan.
• Tadqiqotning amaliy natijalari: Tadqiqot natijalaridan oʻzbek adabiyotshunosligida yangi darsliklar, oʻquv qoʻllanmalar yaratish, ilmiy-tadqiqotlar olib borishda foydalanish mumkinligi koʻrsatilgan.
• Tadqiqotning asosiy mazmuni: Dissertatsiyaning kirish qismi mavzuning dolzarbligi, maqsad va vazifalari, obyekti, predmeti, usullari, ilmiy yangiligi, amaliy natijalari va ahamiyatini yoritgan. Birinchi bob mumtoz adabiyotda nasr va nazm sintezi an'analari va Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asarini, ikkinchi bob asarning sintetik xususiyatlarini, uchinchi bob esa nazmiy matnlar poetikasini oʻrgangan.
• Xulosa: Xulosada Alisher Navoiyning turkiy va fors-tojik adabiyotida nasr va nazm uyg'unligida yaratilgan asarlarini chuqur oʻrganib, oʻzbek adabiyotiga hissa qoʻshganligi, “Mahbub ul-qulub” asarining milliy-ma'naviy axloq namunasi, muallif badiiy nasri va nazmiy sintezining durdonasi ekanligi, asarda nasr va nazmning organik aloqadorligi, undagi axloqiy-falsafiy va ma'rifiy qarashlar, qofiya va badiiy san'atlardan foydalanish mahorati ta'kidlangan.