Sutni qayta ishlash sanoati korxonalarini klaster tizimi asosida rivojlantirish
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekistonda sutni qayta ishlash sanoati korxonalarini klaster tizimi asosida rivojlantirish, ularning samaradorligini oshirish, sifatli mahsulot ishlab chiqarishni ta'minlash hamda mamlakat iqtisodiyotining ushbu muhim tarmog'ini yanada rivojlantirishga qaratilgan ilmiy-amaliy tadqiqot hisoblanadi. Tadqiqotda sutni qayta ishlash sanoati korxonalari uchun klaster tizimidan foydalanishning nazariy-uslubiy asoslari, jahon tajribasi, mamlakatimizdagi mavjud holat tahlil qilinib, iqtisodiy samaradorlikni baholashning zamonaviy usullari taklif etilgan. Shuningdek, korxonalarning samaradorligini oshirish bo'yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahonda oziq-ovqat mahsulotlariga talabning ortib borishi sharoitida sutni qayta ishlash sanoatini klaster tizimi asosida rivojlantirish muhim ahamiyat kasb etadi. Bu esa mahsulot hajmini oshirish, raqobatbardoshlikni ko'tarish va iqtisodiy o'sishga erishishga yordam beradi.
- Klaster tizimining nazariy-uslubiy asoslari: Dissertatsiyada klaster tizimini rivojlantirishning nazariy asoslari, uslublari, jahon tajribasi tahlil qilingan. Sutni qayta ishlash sanoatida klaster tizimini qoʻllashning afzalliklari va uni amaliyotga tatbiq etish yoʻnalishlari koʻrsatib berilgan.
- Sutni qayta ishlash korxonalarining iqtisodiy-ishlab chiqarish faoliyatining kompleks tahlili: Sutni qayta ishlash korxonalarining iqtisodiy samaradorligini baholashda SWOT-KPI tizimidan foydalanish usullari oʻrganilgan. Klaster tizimi sharoitida korxonalarning asosiy fondlari va unumdorlik koʻrsatkichlarining mutanosiblik darajasi tahlil qilingan.
- Qayta ishlash sanoati korxonalarini klaster tizimi asosida rivojlantirishning strategik yoʻnalishlari: Tadqiqotda sutni qayta ishlash sanoatida klaster tizimini rivojlantirishning zamonaviy strategik yoʻnalishlari ishlab chiqilgan. Bularga milliy reyting tizimini joriy etish, korporativ boshqaruvni takomillashtirish, innovatsion-konsalting markazlarini tashkil etish kabi yoʻnalishlar kiradi.
- Natijalarning amaliy ahamiyati: Dissertatsiya natijalari asosida ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalar sutni qayta ishlash korxonalarining iqtisodiy samaradorligini oshirishga, mahsulot sifatini yaxshilashga va raqobatbardoshligini koʻtarishga qaratilgan. Jumladan, Oʻzbekiston oziq-ovqat sanoati uyushmasi tomonidan ushbu takliflar amaliyotga tatbiq etilgan.