Brassica rapa L. турига мансуб салатбоп ва барг шолғом интродукцияси, етиштириш ва уруғчилик технологиясининг илмий асослари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati "Brassica rapa L." turiga mansub salatbop va barg sholg'omning introduktsiyasi, yetishtirish va urug'chiligi bo'yicha ilmiy-amaliy tadqiqotlar natijalarini o'z ichiga oladi. Tadqiqotda ushbu ekinlarning yangi navlarini yaratish, ularning introduktsiyasi, yetishtirish texnologiyalarini takomillashtirish va urug'chiligini tashkil etishning ilmiy asoslari bayon etilgan. Ishda seleksiya, urug'chilik, o'simliklarni joylashtirish sxemalari, o'g'itlash va sug'orish me'yorlari bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Salatbop va barg sholg'omning nav namunalari va ularning introduktsiyasi: Dissertatsiya boshlanishida "Brassica rapa L." turiga mansub salatbop va barg sholg'om navlarining dunyo kolleksiyalari o'rganilgan va O'zbekiston iqlim sharoitiga mos istiqbolli navlar ajratib olingan. Samarali introductsiya va seleksiya ishlari uchun asosiy manba sifatida foydalanilgan navlar, ularning xo'jalik-biologik xususiyatlari tahlil qilingan. Xususan, "Muyassar" (2004), "Guldosh" (2018) kabi salatbop sholg'om navlari va "Darmon" (2018) barg sholg'om navining yaratilishi va davlat reyestriga kiritilishi haqida ma'lumot berilgan.
- Salatbop va barg sholg'omni yetishtirish texnologiyasini takomillashtirish: Bu mavzu doirasida ekinlarni bahor va yoz oylarida ekishning optimal muddatlari, joylashtirish sxemalari, mineral o'g'itlar me'yorlari, sug'orish usullari va urug'chilik elementlari bo'yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqotlar natijasida qator tajriba variantlari bo'yicha hosildorlik ko'rsatkichlari aniqlangan, eng maqbul sharoitlar belgilangan.
- Salatbop va barg sholg'omni urug'chiligi: Urug' yetishtirish uchun eng maqbul ekish muddatlari va sxemalari aniqlangan. Bu borada urug' yetishtirishning ilmiy asoslari ishlab chiqilgan va tavsiyalar berilgan. Xususan, urug' ekishning optimal muddatlari va sxemalari aniqlanib, ularning urug' hosildorligiga ta'siri o'rganilgan.
- Ilmiy-amaliy ahamiyati va natijalarini tatbiq etish: Dissertatsiya natijalari mamlakatimizning qishloq xo'jaligini rivojlantirish bo'yicha belgilangan davlat dasturlari va strategiyalariga mos keladi. Tadqiqotda yaratilgan yangi navlar va ishlab chiqilgan texnologiyalar respublikamizning ko'plab hududlarida joriy etilgan va amaliy natijalar bergan. Xususan, yangi navlar xo'jaliklar uchun iqtisodiy samaradorlikni oshirishga yordam bergan.