Kanonik modelli fransuzcha-o‘zbekcha gaplarning sistem-struktural, lingvodidaktik va komparativ tahlili
Ushbu dissertatsiya avtoreferati fransuz va oʻzbek tillaridagi kanonik modelli gaplarning sistem-struktural, lingvodidaktik va komparativ tahlilini oʻrganadi. Unda ushbu tillardagi soʻz-gaplar va ularning tuzilishi, funksiyalari, oʻziga xos xususiyatlari chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqot jahon tilshunosligida soʻz-gaplar boʻyicha olib borilgan izlanishlar kontekstida muhim oʻrin tutadi va oʻzbek tilshunosligi uchun yangi yoʻnalishlarni ochib beradi.
Asosiy mavzular
- Kanonik modello gaplarning sistem-struktural, lingvodidaktik va komparativ tahlili: Dissertatsiyada fransuz va oʻzbek tillaridagi kanonik modelli gaplarning tizimli-struktural, lingvodidaktik va qiyosiy tahlili asosida semantik-funksional shakllangan soʻz-gaplar va nutqiy hosilalarning oʻxshash va farqli jihatlari aniqlanadi. Bu tahlil orqali ushbu hodisalarning til tizimidagi oʻrni, ularning inson ruhiyatiga taʼsiri va oʻqitishdagi ahamiyati oʻrganiladi.
- Oʻzbek tilidagi soʻz-gaplarning tadqiq qilinishi: Ushbu bobda oʻzbek tilshunosligida soʻz-gaplar boʻyicha olib borilgan tadqiqotlar koʻrib chiqiladi. Jumladan, soʻz-gaplarning shakllanish usullari, leksik-semantik xususiyatlari va ularning sintaktik jihatlari tadqiq qilinadi.
- Fransuz tilidagi kanonik modelli gaplarning oʻrganilishi: Bu bobda fransuz tilshunosligida kanonik modellga mansub boʻlgan gaplar, ularning “kanonik” va “atipik” turlari, hamda ularning funksional tahlili, “monema” va “aktant” tushunchalari oʻrganiladi.
- Kanonik modelli gaplarning qiyosiy va lingvodidaktik tahlili: Dissertatsiyada fransuz va oʻzbek tillaridagi kanonik modelli gaplarning oʻziga xos leksik-semantik, gradionomik, gipo-giperonomik jihatlari qiyoslanadi. Shuningdek, ularning lingvodidaktik, lingvomadaniy, kommunikativ va neyropsixolingvistik ahamiyati ham koʻrib chiqiladi.