Qoraqalpoq xalq pedagogikasida boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini mantiqiy fikrlashga o‘rgatish an’analari (qoraqalpoq xalq topishmoqlari asosida)
Ushbu dissertatsiya qoraqalpoq xalq pedagogikasida boshlang'ich sinf o'quvchilarini mantiqiy fikrlashga o'rgatish an'analari, xususan, xalq topishmoqlari asosida o'rgatishning ilmiy-pedagogik asoslarini aniqlash, bu orqali o'quvchilarning dunyoqarashini kengaytirish va mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda topishmoqlarning ta'lim-tarbiya jarayonidagi o'rni, ularning o'quvchilarning tafakkurini rivojlantirishdagi ahamiyati, shuningdek, ulardan foydalanishning zamonaviy usullari hamda uslubiy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi, zarurati, O'zbekiston Respublikasi fan va texnologiyalarini rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlariga mosligi, muammoning o'rganilganlik darajasi, maqsad va vazifalari, obyekti va predmeti, tadqiqot usullari, ilmiy yangiligi, amaliy natijalari, ishonchliligi, nazariy va amaliy ahamiyati, natijalarni amaliyotga joriy etish, e'lon qilinganligi va tuzilishi haqida ma'lumot berilgan.
- I bob: Qoraqalpoq xalq pedagogikasida topishmoqlar va uning o'ziga xos tarbiyaviy xususiyatlari: Ushbu bobda xalq og'zaki ijodining durdonasi hisoblangan topishmoqlarning paydo bo'lishi, tarixiy taraqqiyoti, boshqa folklor turlaridan farqlari, qo'llanilish doiralari, mustaqillik yillarida ushbu ijod mahsulining tarkibi, trasformatsiyasi, topishmoqlar orqali bolalarni mantiqiy fikrlashga o'rgatish usullari, ularning dunyoqarashini va bilishini kengaytirishi ilmiy jihatdan tahlil etilgan.
- II bob: Qoraqalpoq xalq pedagogikasida boshlang'ich sinf o'quvchilariga olamni idrok etishga o'rgatish tajribalari: Ikkinchi bobda boshlang'ich sinf o'quvchilarini topishmoqlar vositasida olamni idrok etishga o'rgatish an'analari, ularning mantiqiy fikrlashini takomillashtirishdagi roli va ahamiyati yoritilgan. Xalq pedagogikasidagi topishmoqlarning mazmuniy jihatdan o'rganilganligi, undagi xususiyatlari, o'yin shaklidagi turlari va ularning tarbiyaviy ta'siri tahlil qilingan.
- III bob: Qoraqalpoq xalq pedagogikasida boshlang'ich sinf o'quvchilarining mantiqiy fikrlashini rivojlantirish samaradorligi: Uchinchi bobda qoraqalpoq xalq topishmoqlaridan boshlang'ich ta'limda foydalanish bo'yicha tajriba-sinov ishlari amalga oshirilgan. Tadqiqot natijalarining matematik-statistik tahlili o'tkazilib, tajriba guruhining nazorat guruhiga nisbatan yuqori samaradorlik ko'rsatganligi aniqlangan. Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati, amaliyotga tatbiqi masalalari ko'rib chiqilgan.
- Xulosa: Tadqiqot natijalariga asoslanib, xalq pedagogikasi namunalari, xususan topishmoqlarning bolalar mantiqiy fikrlashini rivojlantirishdagi o'rni, ularning tarbiyaviy ahamiyati haqida xulosalar chiqarilgan. Topishmoqlarning mazmuni, tuzilishi, qo'llanilish usullari va ularning o'quvchilarga ta'siri bo'yicha muhim fikrlar bildirilgan.