Polipropilen ishlab chiqarish jarayonining ikkilamchi mahsulotlari asosida dizel yoqilg`isining quyi haroratli xossalarini yaxshilovchi prisadkalar olish texnolgiyasi
Ushbu tadqiqotda polipropilen va metilakrilat asosida sintez qilingan sopolimer prisadkalarining dizel yoqilg‘isi xossalarini, xususan quyi haroratdagi xossalarini yaxshilash texnologiyasi ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijasida tayyorlangan prisadkalar Oʻzbekiston Respublikasi standartlariga javob berishi va import oʻrnini bosishi hamda iqtisodiy samaradorlikka erishish mumkinligi isbotlangan.
Asosiy mavzular
- Dizel yoqilg'isi sifatini yaxshilash: Zamonaviy dizel yoqilg'ilariga qo'yilayotgan talablarning ortishi natijasida, ularning ekspluatatsion va ekologik ko'rsatkichlarini yaxshilash muhim ahamiyat kasb etadi. Buning uchun turli qo'shimchalar, jumladan prisadkalardan foydalanish dolzarb hisoblanadi.
- Ikkilamchi polipropilendan foydalanish: Tadqiqotda polipropilen ishlab chiqarish jarayonining ikkilamchi mahsulotlaridan (polimer chiqindilaridan) foydalanish asosiy yo'nalishlardan biri sifatida tanlangan. Bu esa iqtisodiy samaradorlikni oshirish va tabiatni muhofaza qilishga hissa qo'shadi.
- Sopolimer sintezi va ularning xossalari: Polipropilen va metilakrilat (yoki metakril kislota) asosida sopolimerlar sintez qilinib, ularning molekulyar massasi, polidisperslik xususiyatlari va dizel yoqilg'isiga ta'siri o'rganilgan. Turli omillarning (harorat, initsiator, monomerlar nisbati) sopolimerlanish jarayoniga ta'siri aniqlangan.
- Dizel yoqilg'isining quyi haroratli xossalarini yaxshilash: Sintezlangan sopolimer prisadkalarining dizel yoqilg'isining qotish va filtrlanish haroratiga ta'siri o'rganilib, ularning samarali ekanligi ko'rsatilgan. Prisadkalarning dizel yoqilg'isining boshqa fizik-kimyoviy xossalariga salbiy ta'sir ko'rsatmasligi ham tasdiqlangan.
- Ishlab chiqarish texnologiyasini ishlab chiqish va iqtisodiy baholash: Tadqiqot natijalari asosida prisadkalar olishning uzluksiz texnologik sxemasi ishlab chiqilgan hamda uning iqtisodiy samaradorligi, jumladan import prisadkalarga nisbatan raqobatbardoshligi va foydaliligi baholangan.