Mustaqillik davri o‘zbek romanlarida Amir Temur obrazi talqinlarining qiyosiy tahlili (Muhammad Ali va Nurali Qobul romanlari misolida)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Mustaqillik davri oʻzbek romanlarida Amir Temur obrazi talqinlarining qiyosiy tahlilini Muhammad Ali va Nurali Qobulning romanlari misolida koʻrib chiqadi. Tadqiqotda ikki ijodkor asarlarining badiiy-estetik jihatlari, uslubiy va til xususiyatlari, obrazlar sistemasining oʻziga xosliklari hamda farqlari tahlil qilinadi. Jumladan, Amir Temur obrazining milliy va jahon adabiyotidagi oʻrni, uning dunyoqarashi va tarixiy shaxs sifatida gavdalanishi kabi masalalar yoritilgan. Muallif, shuningdek, Oʻzbekiston milliy adabiyotida tarixiy roman janrining rivojlanishi va ushbu janrning jahon adabiyoti bilan aloqadorligini ham koʻrsatib beradi. Tadqiqotning asosiy maqsadi Amir Temur obrazining talqinidagi oʻxshashlik va farqlarni aniqlash hamda ushbu obrazning milliy adabiyotdagi oʻrni va ahamiyatini belgilashdan iborat.
Asosiy mavzular
- Tarixiy roman janrining oʻziga xos xususiyatlari: Tarixiy roman janrining shakllanishi, rivojlanishi va uning adabiyotshunoslikdagi oʻrni, shuningdek, jahon va milliy adabiyotdagi oʻziga xosliklar, poetik tili, obrazlar tizimi, syujet va kompozitsiyadagi oʻziga xosliklar, badiiy to'qima va tarixiy haqiqatning uyg'unlashuvi, badiiy xronotop, tarixiy makon va zamon birligi, shaxs va jamiyat oʻrtasida uzluksiz davom etadigan murakkab ziddiyatli munosabatlarning badiiy talqini kabi nazariy muammolar tadqiq etilgan.
- Amir Temur obrazi talqinlarining qiyosiy tahlili: Muhammad Ali va Nurali Qobulning tarixiy romanlarida Amir Temur obrazi talqinlarining oʻxshash, mushtarak tomonlari, davr romanchiligining bir-biriga oʻxshamagan uslublar, obrazlar, xarakterlarning namoyon boʻlishi, Amir Temur obrazi dinamikasi va tarixiy shaxsning yetakchilik roli talqini, tarixiy shaxs va uning badiiy harakatdagi ifoda koʻrinishlari aniqlangan. Shuningdek, ijodkorlarning adabiy-estetik ideali, intellekti va tarixiy romanlarning yuzaga kelish omillari, ikki romannavisda adabiy-badiiy an'analar va roman spetsifikasini yangilash jarayoni kuzatilgan.
- Milliy adabiyotning jahon adabiyoti bilan aloqadorligi: Oʻzbek adabiyotining jahon miqyosidagi oʻrnini oʻrganish, milliy iftixor, oʻzlikni anglash, qadriyatlarni ulugʻlash ehtiyoji bugungi Uchinchi renessans poydevori qoʻyilayotgan jarayonda badiiy asarlarning jamiyat rivojidagi munosib oʻrni asoslash, hozirgi adabiy jarayonda oʻz soʻzi va oʻz qarashlari bilan yorqin asarlar yozgan yozuvchilar ijodini qiyosiy aspektda oʻrganish taqozo etmoqda.