Dehqonchilik va melioratsiya
Ushbu kitob qishloq xo'jaligi ekinlarini yetishtirish, tuproqni o'rganish, sug'orish va o'g'itlash, begona o'tlarga qarshi kurash kabi muhim agrokimyoviy va agrotexnik tadbirlarni o'z ichiga oladi. Kitobda har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar va ularni amaliyotda qo'llash bo'yicha tavsiyalar berilgan. Kitob talabalarga o'simliklarning o'sishi va rivojlanishi uchun zarur sharoitlarni yaratish, tuproq unumdorligini oshirish va agrotexnika tadbirlarini to'g'ri qo'llash bo'yicha bilim berishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- 1-MAVZU. DEHQONCHILIKNING MAQSADI, VAZIFASI, ILMIY ASOSLARI VA RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI: Ushbu mavzuda dehqonchilik fanining maqsadi, vazifalari, rivojlanish tarixi va ilmiy asoslari, jumladan, tuproq unumdorligi, oziq moddalar, suv va havo rejimi, issiqlik va boshqa omillarning o'simliklarga ta'siri, shuningdek, agrotexnik tadbirlar va ularning ahamiyati haqida ma'lumot beriladi.
- 2-MAVZU. TUPROQ UNUMDORLIGI VA MADANIYLIGI: Mavzu tuproq unumdorligi tushunchasi, uning turlari (tabiiy, sun'iy, potensial va samarali), tuproq unumdorligini oshirish usullari, tuproq madaniyligi va uni yaxshilash usullari (agrofizikaviy, agrokimyoviy va biologik) hamda organik moddalarning ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
- 3-MAVZU. TUPROQNING SUV VA HAVO REJIMI VA XAMDA ULARNI BOSHQARISH USULLARI: Mavzu tuproqning suv rejimi, uni boshqarish usullari, o‘simlik hayotida va tuproqda suvning ahamiyati, suvning miqdori, tuproqdagi namlikning manbalari, suv shakllari va ularning o‘simlik tomonidan o‘zlashtirilishi, tuproq havosining tarkibi va ahamiyati hamda ularni boshqarish usullari haqida ma'lumot beradi.
- 4-MAVZU. TUPROQNING ISSIQLIK VA OZIQ REJIMLARI HAMDA BOSHQARISH USULLARI: Mavzu tuproqning issiqlik rejimi, uni boshqarish usullari, tuproqdagi issiqlik manbalari, o‘simliklar urug‘ining unib chiqishi, usishi va rivojlanishida issiqlikka bo‘lgan talab, mikroorganizmlar va organik moddalarga haroratning ta’siri, tuproqning oziq rejimi hamda oziq elementlariga bo‘lgan talab haqida ma'lumot beradi.
- 5-MAVZU. BEGONA O‘TLAR, ULARNING ZARARI VA BIOLOGIK XUSUSIYATLARI: Mavzu begona o‘tlar haqida tushuncha, ularning zarari va biologik xususiyatlari (serurug‘ligi, urug‘lar unuvchanligi, moslashgan begona o‘tlar, ko‘payishi va tarqalish yo‘llari) hamda ularga qarshi kurash choralari haqida ma'lumot beradi.
- 6-MAVZU. BEGONA O‘TLARNING BIOLOGIK GURUHLARI VA XISOBGA OLISH USULLARI: Mavzu begona o‘tlarning klassifikatsiyasi (biologik guruhlari), oziqlanish usuliga qarab (tekinxo‘r va notekinxo‘r), kam yillik va ko‘p yillik begona o‘tlar, ularning xisobga olish usullari va ifloslanganlik xaritasini tuzish haqida ma'lumot beradi.
- 7-MAVZU. BEGONA O‘TLARGA QARSHI KURASH CHORALARI: Mavzu begona o‘tlarga qarshi kurash tadbirlari, jumladan, agrotexnik, kimyoviy va biologik kurash choralari, almashlab ekish, Gerbitsidlar va ularning klassifikatsiyasi hamda qo‘llash usullari va muddatlari haqida ma'lumot beradi.
- 8-MAVZU. YERGA ISHLOV BERISH, HAYDASH USULLARI VA SIFATI: Mavzu yerga ishlov berishning umumiy masalalari, maqsad va vazifalari, yerga ishlov berish kurollari va yerga mexanikaviy ta’sir etish, yer haydash usullari va sifati hamda tuproqning tuzilishi, agregatlarning suvga chidamliligi kabi mavzularni yoritadi.
- 9-MAVZU Kuzgi shudgor, tuproqga ishlov berishning resurstejovchi texnologiyalari, haydalma qatlam qalinligini oshirish usullari: Mavzu kuzgi shudgorning ahamiyati, uni o‘tkazish muddatlari, tuproqqa ishlov berishning resurstejovchi texnologiyalari va haydalma qatlam qalinligini oshirish usullari haqida ma'lumot beradi.
- 10-MAVZU Kuzgi g’alla ekinlaridan bo‘shagan dalalarga ishlov berish: Mavzu kuzgi g‘alla ekinlaridan bo‘shagan dalalarga ishlov berish, tuproqqa ishlov berishning resurstejovchi texnologiyalari, begona o‘tlarga qarshi kurash choralari va almashlab ekishning ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
- 11-MAVZU Tuproqning suv ko‘tarish xususiyatini aniqlash: Mavzu tuproqning suv ko‘tarish xususiyatlari, ularning ahamiyati, tuproqning suv ko‘tarish xususiyatiga ta’sir etuvchi omillar, shuningdek, uni aniqlash usullari va formulalari haqida ma'lumot beradi.
- 12-MAVZU Tuproqning namligini aniqlash: Mavzu tuproq namligi va uning turlari, tuproq namligini aniqlash usullari, hamda turli usullar bo‘yicha vazifalar va tegishli formulalar haqida ma'lumot beradi.
- 13-MAVZU Tuproq namligini aniqlash usullari: Mavzu tuproq namligini aniqlash usullari, xususan, termostatda quritish, spirt yoqib quritish, B.E. Kabaev usuli, parafin, piknometr, gammaskopik quritish hamda ularning hisoblash usullari haqida ma'lumot beradi.
- 14-MAVZU Tuproq tarkibidagi tuzlarni aniqlash: Mavzu tuproq tarkibidagi tuzlar va suv zaxirasini aniqlash, tuproq tarkibidagi tuzlarni aniqlash va ularga meliorativ baho berish haqida ma'lumot beradi.