"Aral boyındaǵı awıl"
Ushbu kitob o'zbek adabiyotining ko'zga ko'ringan namoyandalaridan biri, O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan madaniyat xodimi, Qaraqalpoqiston xalq yozuvchisi Alpiston Sultonov qalamiga mansub bo'lib, kitobda qoraqalpoq xalqining urf-odatlari, milliy qadriyatlari va insoniy munosabatlariga bag'ishlangan qator qissa, hikoya va novellalar jamlangan. Hikoyalar hayotiy voqealar asosida yozilgan bo'lib, kitobxonni o'z davrining ijtimoiy-siyosiy hayotiga olib kiradi, insonlarning boshidan kechirgan qiyinchiliklari, quvonchlari, achchiq-chuchuk hayotlarini o'z ichiga oladi. Kitobda bolalik xotiralari, urush qisqichidan o'tgan avlodning jasorati, mehnatsevarligi va vatanparvarligi hamda ko'p millatli O'zbekiston xalqlarining birdamligi, bag'rikengligi kabi qadriyatlar ko'rsatib berilgan. Asosan, qishloq hayoti, undagi odamlar va ularning turmush tarzi, urf-odatlari, bolalik xotiralari, o'tmish voqealari, urushning qiyinchiligi va tinchlikning qadriga bag'ishlangan.
Asosiy mavzular
- Qishloq hayoti va bolalik xotiralari: Kitobda qishloq hayotining ko'rinishlari, oddiy odamlar turmushi, ularning mehnatsevarligi, urf-odatlari va bolalik xotiralari tasvirlangan. O'quvchi o'zini o'sha davrga, o'sha muhitga olib kiradi.
- Insoniy munosabatlar va milliy qadriyatlar: Asarlarda o'zbek va qoraqalpoq xalqlarining bag'rikengligi, mehmonnavozligi, o'zaro hurmat, mehnatga ehtirom kabi milliy qadriyatlar, shuningdek, odamlar o'rtasidagi samimiy va insoniy munosabatlar yorqin aks etgan.
- Urush qiyinchiliklari va tinchlikning qadri: Urushning odamlarga keltirgan azob-uqubatlari, qiyinchiliklari va tinchlikning qadriga yetish zarurligi ta'kidlangan. Urushdan jabr ko'rgan avlodning jasorati, matonati va vatanparvarligi ko'rsatilgan.
- Tarixiy voqealar va shaxslar: Ba'zi asarlarda o'tmishdagi tarixiy voqealar, davr odamlari, ularning hayoti va faoliyati haqida hikoya qilinadi.
- Hayvonot olami: Ba'zi hikoyalarda hayvonlar (mushuk, it, qushlar) va ularning insonlar bilan o'zaro munosabatlari, ularning xarakterlari va fe'l-atvorlari ta'sirchan tasvirlangan.