Бизнес среда: теория и практика

Ushbu o'quv qo'llanmasi "Biznes muhiti: nazariya va amaliyot" fani bo'yicha talabalarga biznes faoliyatining nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga yordam beradi. Unda asosiy tushunchalar, moliyaviy qonunlar, tahlil usullari, tadbirkorlik faoliyati turlari, biznes-rejalashtirish, marketing, savdo, moliya, filiallar va boshqa muhim mavzular chuqur yoritilgan. Qo'llanma talabalarga nafaqat nazariy bilim berish, balki amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga ham qaratilgan. Tadbirkorlik faoliyatining huquqiy asoslari, investitsiya jalb qilish, risklarni boshqarish, menejment va marketing kabi zamonaviy biznes talablariga javob beradigan jihatlar ham o'z ichida qamrab oladi. Kitob, shuningdek, O'zbekiston sharoitida biznes muhitining rivojlanishi va uning o'ziga xos jihatlari bilan ham tanishtiradi. Har bir bob oxirida nazorat savollari va kalit so'zlar berilgan bo'lib, bu talabalarga mavzuni mustahkamlashga yordam beradi. U o'zbek tilida chop etilgan bo'lib, 2023-yilda Toshkentda nashr etilgan.

Asosiy mavzular

Tadbirkorlik asoslari: g'oyadan amaliyotgacha: Tadbirkorlik faoliyatining mohiyati, turlari, tamoyillari, iqtisodiy va huquqiy resurslari, biznes-jarayonlar, tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish va rivojlantirish asoslari yoritiladi.
Biznes-modellarni shakllantirish va ularning texnik-iqtisodiy asoslanishi: Biznes-modellarning mazmuni, ularni shakllantirish, texnik-iqtisodiy asoslash, ularning turlari va afzalliklari, shuningdek, iqtisodchilarning ushbu modellarga oid qarashlari keltirilgan.
Biznesning turli shakllari va bozorini o'rganish: Biznesning turli shakllari, bozorlar, ularning tasnifi, tadbirkorlik faoliyati turlari va kichik, o'rta va yirik biznes turlari hamda ularning xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
Strategik rejalashtirish va biznes-plan tuzish: Strategik rejalashtirishning ahamiyati, marketing rejalarini tuzish, marketing strategiyalari va taktikalarini aniqlash, bozor tahlili, konkurent tahlili, narx siyosati va strategiyalari hamda biznes-planni shakllantirish bosqichlari bayon etilgan.
Biznes-planni amalga oshirishni tahlil qilish va taqdim etish: Biznes-planni amalga oshirish bosqichlari, tahlil qilish usullari, baholash mezonlari, investitsiyalar va moliyaviy hisobotlarni tayyorlash tartiblari tushuntirilgan.
Biznesda mulkdorlik shakllari: Biznesning ob'ektiv shart-sharoitlari, mulkdorlikning turli shakllari (xususiy, davlat, jamoa), ularning xususiyatlari va huquqiy asoslari ko'rib chiqiladi.
Mavjud biznesni sotib olish (korxona): Tayyor biznesni sotib olishning mohiyati, tamoyillari, shuningdek, uni sotib olish jarayonida yuzaga keladigan risklar va afzalliklar tahlil qilinadi.
Franchayzing va tadbirkorlik: Franchayzing tushunchasi, tarixi, shakllari va turlari, franchayzingning afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, O'zbekistonda franchayzingning rivojlanishi ko'rib chiqiladi.
Samarali marketing rejasini shakllantirish: Marketingning mohiyati, maqsad va vazifalari, marketing strategiyalari va taktikalarini ishlab chiqish, marketing tadbirlarini amalga oshirish va nazorat qilish, marketing tadqiqotlari va marketing-kompleks tahlili yoritiladi.
Huquqiy javobgarlik. Moliyaviy reja: Moliyaviy rejani tuzish, uning mohiyati va bo'limlari, moliyaviy ko'rsatkichlar, moliyaviy-iqtisodiy holatni tahlil qilish, kreditga layoqatlilik va pul oqimi tahlili hamda daromadlar va xarajatlarni rejalashtirish qoidalari bayon etiladi.
Loyalililik dasturi va brending: Loyalililik tushunchasi, uning turlari va klassifikatsiyasi, loyalililik dasturlarini ishlab chiqish bosqichlari, brendingning mohiyati va turlari, brendni yaratish bosqichlari, brendning hayotiy sikllari va boshqalar ko'rib chiqiladi.
Narx siyosati va strategiyasi: Narx siyosatining maqsadlari va tamoyillari, narxni shakllantirishga ta'sir etuvchi omillar, narx strategiyalari va ularning turlari, xususan, yangi tovarlar uchun narx strategiyalari batafsil tahlil qilinadi.
Biznesni ochish xarajatlari rejasi: Ishlab chiqarish xarajatlarining mohiyati, ularning klassifikatsiyasi, narxning mohiyati va uni baholash usullari, shuningdek, korxona foydasini baholash yo'llari ko'rib chiqiladi.
Moliya va pul oqimlarini samarali rejalashtirish: Pul oqimlarining klassifikatsiyasi va hisoblash usullari, pul oqimlariga ta'sir etuvchi omillar, ularni boshqarish va optimallashtirish, moliyaviy hisobotlar va moliyaviy ko'rsatkichlar tahlili yoritiladi.
Inson kapitalini boshqarishning samarali boshqaruvi: Inson kapitali tushunchasi, uni boshqarish tamoyillari va usullari, korporativ muhitda inson kapitalini boshqarish funksiyalari va ahamiyati, shuningdek, inson kapitali resurslarining xususiyatlari va uni rivojlantirish yo'llari ko'rib chiqiladi.
Biznesda muzokaralar olib borish strategiyalari: Muzokaralar usullari, ularning turlari va bosqichlari, muzokaralar olib borishning samarali usullari, muzokaralar natijalarini tahlil qilish va ularning ahamiyati yoritiladi.
Biznes axloqi: Biznes axloqining umumiy tushunchasi, uning tamoyillari, biznes axloqining ustuvor yo'nalishlari, shuningdek, foyda va mas'uliyat o'rtasidagi muvozanat va korporativ ijtimoiy javobgarlik kabi masalalar yoritiladi.
O'zbekistonda biznes-muhiti: O'zbekistonda biznes-muhitining rivojlanishi, uning huquqiy va iqtisodiy statusi, ijtimoiy va iqtisodiy omillar, tadbirkorlik muhitining tarkibiy qismlari va uni yaratish, O'zbekistondagi biznes-muhiti dinamikasi tahlil qilinadi.