“ДЎППИДЎЗЛИК” ТЎГАРАГИ ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМАСИ
Ushbu kitob dўppido‘zlik hunariga bag‘ishlangan qo‘llanma bo‘lib, unda dўppi tikish texnologiyasi, materiallari, asbob-uskunalari va turli hududlarga xos dўppilar haqida ma’lumotlar berilgan. Qo‘llanma maktabdan tashqari ta’lim muassasalari to‘garak a’zolari va ushbu hunarga qiziquvchilar uchun mo‘ljallangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Farzand tarbiyasi, yoshlarning ta’lim-tarbiyasi, milliy dўppido‘zlikning ahamiyati va maqsadlari haqida ma’lumot beriladi. Dўppido‘zlikning avloddan avlodga o‘tib kelayotgan meros ekanligi ta’kidlanadi.
- Asbob-uskunalar va materiallar: Dўppido‘zlikda ishlatiladigan asbob-uskunalar (igna, qaychi, гардиш, лекала, чизғич, қалам, бигиз, тикув машиналар) va materiallar (mato, ip, бўр, буёқ, елим, қоғоз, мунчоқ) haqida ma’lumotlar keltirilgan.
- Dўppi turlari va ularning farqi: Turli hududlarga xos dўppilar (Чуст, Тошкент, Самарқанд, Бухоро, Бойсун, Шаҳрисабз) va ularning o‘ziga xos xususiyatlari, shakli, naqshlari, tikilish texnikalari haqida ma’lumot beriladi. Shuningdek, эркаклар, аёллар, болалар va qariyalar uchun mo‘ljallangan dўppilarning farqlari ko‘rsatiladi.
- Chok turlari: Dўppido‘zlikda ishlatiladigan asosiy chok turlari (сидирга чок, чакма чок, йўрма чок, илмоқ чок, яширин чок va h.k.) va ularni tikish texnikasi haqida ma’lumot beriladi.
- Naqsh tushirish va tikish: Matoga naqsh tushirish usullari, naqshlarni tikish texnikasi, ranglarni tanlash, simmetriyaga rioya qilish, naqsh elementlarini joylashtirish haqida ma’lumot beriladi. Shuningdek, бичиш, тўғрилаш, астарлаш, пилталаш, дазмоллаш kabi jarayonlar haqida ma’lumotlar berilgan.
- Maxsus dўppi turlari: “Ироқи” нусха дўппи, «Нозик дўппи», «Санама-ироқи» дўппи, «Чакма-тур» дўппи, Марғилон дўппи, Хоразм дўппи каби махсус дўппиларни tikish usullari va ularning xususiyatlari haqida ma’lumot beriladi.
- Zardўzlik: Zardўzlik hunari, materiallari, asbob-uskunalari va texnikasi haqida ma’lumot beriladi. Qadimdan paxta tolasidan qilingan ipakdan tayyorlangan matolarga zarip ip bilan kashta tikilgan.