DÚNYA DINLERI TARIYXÍ 10-klass

Ushbu darslik "Jahon dinlari tarixi" fanining 10-sinf o'quvchilari va o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda dunyo dinlarining tarixi, ularning paydo bo'lishi, rivojlanishi, ta'limotlari, urf-odatlari, marosimlari, mazhablari va O'rta Osiyo, xususan O'zbekiston hududiga tarqalishi hamda diniy-siyosiy qarashlar, ekstremizm, ksenofobiya kabi zamonaviy muammolar tahlil qilinadi. Shuningdek, mualliflar O'zbekistonning diniy bag'rikenglik va jamiyat barqarorligi borasidagi siyosatini ham ochib berishga harakat qilishgan.

Asosiy mavzular

DİNNIŃ JÁMIYETTEGI ORNÍ HÁM WAZÍYPALARÍ: Bu mavzu jamiyatda dinning o'rni, uning ijtimoiy-siyosiy, ma'naviy-axloqiy va tarbiyaviy vazifalari, jamiyat hayotida diniy qadriyatlarning ahamiyati haqida so'z yuritadi. Shuningdek, O'zbekiston Konstitutsiyasida belgilangan vijdon erkinligi tamoyillari ham tahlil qilinadi.
PÁN HÁM DIN: Bu mavzu din va fan o'rtasidagi o'zaro aloqadorlik, ularning taraqqiyotga ta'siri, o'rta Osiyo allomalarining ilm-fan, texnika va madaniyat rivojiga qo'shgan hissasi haqida hikoya qiladi.
DINNIŃ PAYDA BOLÍWÍ HÁM QÁLIPLESIWI: Bu bobda animizm, totemizm, fetishizm va shamanizm kabi qadimgi diniy tasavvurlarning kelib chiqishi, dunyo dinlarining paydo bo'lishi va rivojlanish bosqichlari, xususan O'rta Osiyo hududida dinning tarqalishi haqida ma'lumot beriladi.
YAHUDIYLIK: Ushbu mavzu yahudiylik dinining kelib chiqishi, tarixiy rivojlanishi, asosiy urf-odatlari, marosimlari va O'rta Osiyo, xususan O'zbekistonga tarqalishi haqida ma'lumot beradi.
YAHUDIYLIK TÁLIYMATÍ: Yahudiylik ta'limoti, "On amr" va boshqa muqaddas kitoblar, ibodat va marosimlar, mazhablar va bayramlar haqida batafsil ma'lumotlar keltiriladi.
BUDDIZMLIK: Buddizm dinining paydo bo'lishi, tarqalishi, muqaddas matnlari, ta'limoti va mazhablari, O'rta Osiyo va O'zbekistonda buddizmning izlari haqida hikoya qiladi.
XRISTIANLIQ: Xristianlik dinining kelib chiqishi, tarixiy rivojlanishi, muqaddas kitoblar, urf-odatlari, marosimlari, mazhablari va O'rta Osiyoga tarqalishi hamda O'zbekistondagi xristianlik haqida ma'lumot beradi.
ORAYLÍQ AZIYAǴA ISLAM: Islam dinining O'rta Osiyoga kirib kelishi, tarqalishi, rivojlanishi, xalifalik davri, mazhablar va ularning O'rta Osiyoda tarqalishi haqida so'z yuritadi.
ISLAMDAǴÍ MAZHABLAR HÁM DOGMATIZMLIK TÁLIYMATLAR: Bu mavzu sunniylik va shialik mazhablarining kelib chiqishi, ta'limoti va mashhur vakillari, jumladan Hanafiylik, Molikiy, Shofiylik va Hanbaliylik mazhablari haqida ma'lumot beradi.
SUFIZM HÁM TARIQATLAR: Sufiylik, tariqat tushunchalari, ularning paydo bo'lish sabablari, asosiy tariqatlar (Yassaviylik, Kubraviylik, Naqshbandiylik) va ularning O'rta Osiyodagi ahamiyati haqida hikoya qiladi.
ÓZBEKISTANDA DINIY KEŃPEYILLIK HÁM JÁMIYETLIK TURAQLÍLÍQ: O'zbekistonda diniy bag'rikenglik, millatlararo totuvlik va jamiyat barqarorligining ahamiyati, davlat siyosati va diniy bag'rikenglikning amaliyotda qo'llanilishi haqida so'z yuritadi.
ELIMIZ OYSHÍLLARÍNÍŃ JÁHÁN ILIM-PÁN RAWAJLANÍWÍNA QOSQAN ÚLESI: O'rta Osiyo allomalarining dunyo ilm-fani, texnika, tibbiyot, astronomiya, matematika kabi sohalarga qo'shgan hissasi, jumladan Abu Ali ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy, Muhammad Xorezmiy kabi buyuk allomalar ijodi haqida ma'lumot beradi.
DIN HÁM «ǴALABALÍQ MÁDENIYAT»: Ushbu mavzu "ommaviy madaniyat" tushunchasi, uning jamiyat ma'naviyatiga ta'siri, ijobiy va salbiy jihatlari, shuningdek "gotlar" kabi destruktiv oqimlar haqida so'z yuritadi.
KSENOFOBIYA HÁM DIN: Ksenofobiya, islomofobiya, yudofobiya kabi tushunchalar, ularning kelib chiqishi sabablari, jamiyatdagi salbiy ta'siri va unga qarshi kurashish yo'llari haqida so'z yuritadi.
DÚNYA DINLERINDE TÍNÍSHLÍQ IDEYASÍ: Dunyo dinlarining umuminsoniy va tinchlik g'oyalari, urushning salbiy oqibatlari, tinchlikni saqlashda har bir insonning mas'uliyati va diniy bag'rikenglikning ahamiyati haqida tushuntiriladi.
MISSIONERLIKTIŃ JASLAR KELESHEGINE QÁWIP SALÍWŠ: Missiyenerlik va prozelitizmning maqsadlari, O'zbekistondagi missiyenerlik faoliyatini tartibga soluvchi qonunlar, uning jamiyatga ta'siri va bolalarga qaratilgan missiyenerlikning xavfliligi haqida ma'lumot beradi.
«HÚJDAN ERKINLIGI HÁM DINIY SHÓLKEMLER HAQQÍNDA»ǴÍ NÍZAMNÍŃ MÁNIS-MAZMUNÍ: O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va "Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to'g'risida"gi Qonunning asosiy qoidalari, O'zbekistonda diniy bag'rikenglikni ta'minlash bo'yicha amalga oshirilayotgan ishlar haqida so'z yuritadi.
ÓZBEKISTANNÍŃ DIN NÍQABÍNDAǴÍ EKSTREMIZM HÁM TERRORIZMGE QARSÍ GÚRESTEGI ORNÍ: Diniy niqob ostidagi ekstremizm va terrorizmning dunyo va O'zbekistondagi ko'rinishlari, ularga qarshi kurashish mexanizmlari va davlat siyosati haqida hikoya qiladi.
KIBERMÁKANDA DIN HÁM INFORMACIYADAN PAYDALANÍW MÁDENIYATÍ: Kibermakon, informatsiya va kiberterrorizm tushunchalari, ularning jamiyatga ta'siri, din va informatsiyadan ongli foydalanish madaniyati haqida so'z yuritadi.
DINLERDE ÓMIR QÁDIRI: Dunyo dinlarining hayot qadriga oid qarashlari, o'z joniga qasd qilishning har bir dindagi jinoyat ekanligi va bunga qarshi choralar haqida ma'lumot beradi.
DÚNYALÍQ — ATEISTLIK EMES: Dunyoviylik va ateizm tushunchalari, ularning jamiyatdagi o'rni, din va dunyoviylik munosabati, O'zbekistonda diniy bag'rikenglikning ta'minlanishi haqida so'z yuritadi.
Diniy atamalardiń túsindirme sózligi: Kitobda ishlatilgan diniy atamalar va tushunchalarning qisqacha izohlari keltiriladi.