"Ózbek tili" 8-sinf

“Oʻzbek tili” darsligi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligining „Oʻqituvchi“ nashriyot-matbaa ijodiy uyi tomonidan tayyorlangan. Ushbu darslik 4-sinf oʻquvchilari uchun moʻljallangan boʻlib, unda oʻzbek tilining nazariy va amaliy jihatlari, grammatik qoidalari, soʻz boyligini oshirish yoʻllari, hamda adabiyot namunalariga oid maʼlumotlar oʻrin olgan. Darslik oʻzbek tilini chuqur oʻrganishga qiziqqan oʻquvchilar uchun qoʻllanma hisoblanadi.

Asosiy mavzular

1-MAVZU: OʻZBEK TILI: 1- Mavzu Oʻzbek tilining nazariy va amaliy jihatlari, grammatik qoidalari, soʻz boyligini oshirish yoʻllari, hamda adabiyot namunalariga oid maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi. Darslikda oʻzbek tilining tarixi, rivojlanishi, grammatik tuzilishi, lugʻat boyligi, stilistika, nutq madaniyati kabi mavzular yoritilgan.
II MAVZU: MUSTAQIL OʻZBEKISTON: 2- Mavzu Mustaqil Oʻzbekistonning boy madaniy merosi, tarixi, davlat tuzilishi, siyosati, iqtisodiyoti, xalqaro aloqalari haqida maʼlumot beradi. Darslikda Oʻzbekistonning geografiyasi, tabiati, qishloq xoʻjaligi, sanoati, madaniyati, urf-odatlari, bayramlari ham yoritilgan.
III MAVZU: HOSIL BAYRAMI: 3- Mavzu Hosil bayrami — bu oʻzbek xalqining eng katta va qadimiy bayramlaridan biri. Darslikda hosil bayramining tarixi, urf-odatlari, marosimlar, qoʻshiqlar, lapar, oʻyinlar haqida maʼlumot berilgan.
IV MAVZU: RIZQ-ROʻZIMIZ: 4- Mavzu Rizq-roʻzimiz – bu insonning tirikchilik manbai. Darslikda mehnatning qadri, kasb-hunarning ahamiyati, omad va omadsizlik, boylik va kam-baxtlik, tabiatning inʼomlari haqida soʻz yuritilgan.
V MAVZU: BUYUK ALLOMALAR: 5- Mavzu Buyuk allomalar — Oʻzbekistonning dunyo tamadduniga qoʻshgan hissasi. Darslikda Abu Ali ibn Sino, Muhammad al-Xorazmiy, Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur kabi buyuk allomalarning hayoti, ijodi, ilmiy merosi haqida maʼlumot berilgan.
VI MAVZU: OʻZBEK YOZUVCHILARI: 6- Mavzu Oʻzbek yozuvchilari va ularning ijodi. Darslikda Oʻzbekistonning atoqli yozuvchilari, shoirlari, dramaturglarining hayoti, ijodi, milliy adabiyotning rivojlanishidagi oʻrni haqida maʼlumot berilgan.
VII MAVZU: MILLIY HUNARMANDCHILIK: 7- Mavzu Milliy hunarmandchilik — oʻzbek xalqining bebaho merosi. Darslikda oʻzbek hunarmandchiligining turlari, hunarmand ustalar, ularning ijodiy faoliyati, milliy hunarmandchilikning jahon tamadduniga qoʻshgan hissasi haqida maʼlumot berilgan.
VIII MAVZU: KELGUSI REJALARIM: 8- Mavzu Kelgusi rejalarim — shaxsiy va jamoat ishlarida erishilgan yutuqlar, kelajakdagi maqsadlar, shaxsiy va jamoat ishlarida erishilgan yutuqlar, kelajakdagi maqsadlar haqida soʻz yuritiladi.
IX MAVZU: HASHAR: 9- Mavzu Hashar — milliy urf-odat, hamjihatlik, hamkorlik, bagʻishlash, mehnatsevarlik tushunchalarini oʻzida mujassam etgan milliy urf-odat. Darslikda hasharning mazmuni, turlari, ahamiyati, undan kutib olinadigan foydalar haqida maʼlumot berilgan.
X MAVZU: TEJAMKOR BOʻLAYLIK: 10- Mavzu Tejamkorlik – bu jamiyat va shaxs hayoti uchun zarur boʻlgan sifat. Darslikda tejamkorlikning maʼnosi, mohiyati, uni qoʻllash yoʻllari, tejamkorlikning inson va jamiyat hayotidagi ahamiyati haqida soʻz yuritilgan.
XI MAVZU: OʻZBEKISTONNING TABIIY BOYLIKLARI: 11- Mavzu Oʻzbekistonning tabiiy boyliklari — mamlakat iqtisodiyoti va xalq turmush tarzi uchun muhim ahamiyatga ega. Darslikda Oʻzbekistonning yer usti va yer osti boyliklari, ulardan foydalanish, ularning muhofazasi haqida maʼlumot berilgan.
XII MAVZU: DUNYO MOʻJIZALARI: 12- Mavzu Dunyo moʻjizalari — insoniyatning aql-zakovati va mehnatining mahsuli. Darslikda dunyoning mashhur moʻjizalari, ularning tavsifi, tarixi, yaratilishi haqida maʼlumot berilgan.
XIII MAVZU: OʻZBEK TIlSHUNOSLARI: 13- Mavzu Oʻzbek tilshunoslari — oʻzbek tilining rivojlanishiga hissa qoʻshgan olimlar. Darslikda oʻzbek tilshunosligining asoschilari, ularning hayoti, ilmiy merosi haqida maʼlumot berilgan.
XIV MAVZU: HASHA: 14- Mavzu Hashar – bu odil va adolatli jamiyat qurishning muhim sharti. Darslikda hasharning mazmuni, turlari, ahamiyati, undan kutib olinadigan foydalar haqida maʼlumot berilgan.
XV MAVZU: SOGʻLIK – TUMON BOYlik: 15- Mavzu Sogʻlik — har bir inson uchun eng katta boylik. Darslikda sogʻliqning ahamiyati, uni saqlash yoʻllari, jismoniy tarbiya, sport, sogʻlom turmush tarzi, sogʻlom ovqatlanish haqida maʼlumot berilgan.
XVI MAVZU: OʻZBEKISTONNING TABIIY BOYLIKLARI: 16- Mavzu Oʻzbekistonning tabiiy boyliklari — mamlakat iqtisodiyoti va xalq turmush tarzi uchun muhim ahamiyatga ega. Darslikda Oʻzbekistonning yer usti va yer osti boyliklari, ulardan foydalanish, ularning muhofazasi haqida maʼlumot berilgan.
XVII MAVZU: MARDLIK – MANGULIK: 17- Mavzu Mardlik – mangulik. Darslikda mardlik, jasurlik, vatanparvarlik, sabr-toqat, halollik, gʻayrat, fidokorlik kabi tushunchalar, ularning inson hayotidagi oʻrni haqida soʻz yuritilgan.
XVIII MAVZU: KELGUSI REJALARIM: 18- Mavzu Kelgusi rejalarim — har bir insonning kelajak haqidagi orzu-umidlari, maqsadlari, rejalari haqida soʻz yuritiladi. Darslikda shaxsiy va jamoat ishlarida erishilgan yutuqlar, kelajakdagi maqsadlar, ularga erishish yoʻllari haqida maʼlumot berilgan.