"Ruwxıylıq tiykarları" 10-klass
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Xalq talimi vazirligi tomonidan tasdiqlangan bo‘lib, 10-11-sinflar hamda kasb-hunar bilim yurtlari o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan. Kitobda axloqiy tarbiya, milliy g‘oyalar, Vatan tuyg‘usi, oila, jamiyat, millatlararo munosabatlar, ekologiya, turli xil mafkuraviy tahdidlarga qarshi turish kabi muhim mavzular yoritilgan. Har bir mavzu kichik hikoyalar, misollar, iqtiboslar va savollar bilan boyitilgan. Kitob o‘quvchilarda milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat, Vatanga muhabbat, axloqiy poklik, g‘oyaviy immunitet, ruhiy barkamollik kabi fazilatlarni shakllantirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Kitobning kirish qismida axloqiy tarbiya, milliy g‘oyalar, Vatan tuyg‘usi, oila, jamiyat, millatlararo munosabatlar, ekologiya, turli xil mafkuraviy tahdidlarga qarshi turish kabi muhim mavzularning ahamiyati ta’kidlanadi.
- Ruhsiyat - bu tengsiz kuch: Ruhsiyatning insonning ichki dunyosini shakllantiruvchi, uni poklashga yordam beruvchi kuch ekanligi, jamiyat va millat rivojlanishida muhim rol o‘ynashi tushuntiriladi. Ruhsiyatning ijodiy va ijodiy bo‘lmagan jihatlari tahlil qilinadi.
- Insonning o‘zligini anglash va ruhsiyat: Insonning o‘zligini anglash, milliy g‘oyalar, Vatan tuyg‘usi, shajarani bilish, milliy-etnik qadriyatlarni hurmat qilish, o‘ziga xos bo‘lgan milliy urf-odatlar va an’analar ruhsiyatni shakllantirishga ta’sir ko‘rsatishi haqida so‘z boradi.
- Oila ruhsiyat: Oila – millat va jamiyatning tayanch ustuni ekanligi, oila tarbiyasining jamiyat rivojidagi roli, ota-ona va farzandlar o‘zaro munosabatlari hamda ularning javobgarligi haqida so‘z boradi.
- Jamiyat ruhsiyati va mahalla o‘rni: Jamiyatning rivojlanishida mahallaning roli, mahalliy urf-odatlar, an’analar, milliy qadriyatlarni saqlash va rivojlantirishda mahallaning ahamiyati tushuntiriladi.
- Fuqarolik jamiyatida insonning o‘y-fikri: Fuqarolik jamiyatining shakllanishi, jamiyatda shaxsning o‘y-fikri, dunyoqarashi, ruhsiyatining roli, globallashuvning ta’siri va unga qarshi turish yo‘llari haqida so‘z boradi.
- Ruhsiyat, axloq va moddiy boylik: Insonning moddiy va ruhsiy hayotining o‘zaro bog‘liqligi, ularning bir-birini to‘ldirishi, inson kamolotida ikkalasining ham ahamiyati tushuntiriladi.
- Fuqarolik javobgarligi va munosabatlar: Fuqarolik javobgarligi, o‘zaro munosabatlar, huquqiy madaniyat, millatlararo totuvlik va hamjihatlik kabi mavzular yoritiladi.
- Ruhsiy xavfsizlik: Ruhsiy xavfsizlik tushunchasi, uning milliy xavfsizlik bilan bog‘liqligi, mafkuraviy tahdidlar va ularga qarshi kurash yo‘llari haqida so‘z boradi.
- Bardam ruh va kuchli iroda: Bardam ruh, kuchli iroda, matonat, sabr-toqat, sabot kabilar ruhsiyatning muhim jihatlari ekanligi, ularning milliy va umuminsoniy qadriyatlarni shakllantirishdagi o‘rni tushuntiriladi.
- Ruhsiyat va barkamollik: Ruhsiyatning inson barkamolligiga ta’siri, ruhsiy tarbiya va ruhsiy kamolotning o‘zaro bog‘liqligi, jahon madaniyati va milliy qadriyatlarning o‘rni haqida so‘z boradi.
- Ma’naviyatda ma’rifatning o‘rni: Ma’rifat, ilm-fan, ma’naviyatning inson va jamiyat rivojlanishidagi roli, ta’limning ruhsiyatni shakllantirishdagi ahamiyati tushuntiriladi.
- Go‘zallik (estetika) va ruhsiyat: Go‘zallikning inson hayotidagi o‘rni, insonning tashqi va ichki go‘zalligi, milliy qadriyatlarni anglashda estetikaning roli haqida so‘z boradi.
- Inson munosabatlarida imidjning o‘rni: Imidj tushunchasi, uning inson va jamiyat munosabatlariga ta’siri, milliy imidjni shakllantirishda kiyinish madaniyatining ahamiyati tushuntiriladi.
- Ruhsiyat va axloq normalari: Axloq normalari, odob-axloq qoidalarining ruqsiyatga ta’siri, so‘zlashuv madaniyati, axloqiy madaniyatning jamiyatdagi o‘rni haqida so‘z boradi.
- Globallashuv sharoitida milliy ruhsiyatga qarshi tahdidlar: Globallashuvning mohiyati, uning milliy ruhsiyatga ta’siri, mafkuraviy tahdidlar va ularga qarshi kurashish yo‘llari haqida so‘z boradi.
- Jamiyat ruhsiyatini yuksaltirishda OAVning o‘rni: OAV (ommaviy axborot vositalari)ning jamiyat ruhsiyatini shakllantirish va yuksaltirishdagi roli, ularning ijobiy va salbiy ta’sirlari, media madaniyatining ahamiyati haqida so‘z boradi.