Ingliz tili leksikologiyasi

Ushbu kitob ingliz tilshunosligining leksikologiya sohasiga bag'ishlangan bo'lib, unda so'zlar, ularning ma'nolari, kelib chiqishi, tuzilishi va o'zaro munosabatlari kabi masalalar chuqur o'rganiladi. Kitob leksikologiyaning nazariy va amaliy jihatlarini qamrab oladi, talabalarga va tilshunoslikka qiziquvchilarga mo'ljallangan. Kitobda so'zning ma'nosi, polisemiyasi, sinonimiya, antonimiya, arxaizmlar, neologizmlar kabi tushunchalar batafsil tahlil etiladi. Bundan tashqari, lug'at tuzish (leksikografiya) masalalari ham ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

Leksikologiyaga kirish: Leksikologiyaning predmeti, vazifalari, tilshunoslikning boshqa sohalari bilan aloqasi. Leksikologiyaning turlari: umumiy, xususiy, deskriptiv, tarixiy, qiyosiy.
So'zning tuzilishi: So'zning morfemik tuzilishi, morfemalar turlari (o'zak, affiks), so'z yasovchi elementlar. So'zning diaxronik va sinxronik tahlili.
So'z yasash usullari: Affiksatsiya, konversiya, kompozitsiya kabi so'z yasash usullari. Prefixlar va suffixlar o'rtasidagi farq. Mahsuldor va mahsuldor bo'lmagan affikslar.
Leksik birliklar: Morfemalar, splintlar, so'zlar, nominativ binomlar, frazeologik birliklar. Idiomatik va noidiomatik so'z birikmalari.
Kompozitsiya: Qo'shma so'zlarning o'ziga xos xususiyatlari, turlari. Qo'shma so'zlarning semantik va struktur jihatdan tahlili.
Konversiya: So'z turkumini o'zgartirish orqali so'z yasash usuli. Semantik derivatsiya mezonlari.
Sifatlarning substantivizatsiyasi: Sifatlarning otlashuv jarayoni, uning turlari. «Stone wall» birikmalari.
Abbreviatsiyalar: Qisqartirish turlari: grafik, initial, so'zlarning qisqartmalari. Abbreviatsiyalarning ishlatilishi.
So'z yasashning ikkilamchi usullari: Tovush almashinuvi, urg'u almashinuvi, tovushga taqlid, blendlar, orqaga qaytish, semantik o'zgarishlar, ixtisoslashuv, umumlashtirish.
Frazeologiya: Frazeologik birliklarning hosil bo'lish usullari, semantik va struktur jihatdan tasnifi. Frazeologik birliklarning sintaktik vazifalari.
O'zlashmalar: O'zlashmalarning tasnifi, o'zlashganlik darajasi, manba tillar. Etnimologik dubletlar.
Semasiologiya: Semasiologiyaning predmeti, so'z ma'nosi tushunchasi, ma'no turlari. Polisemantik so'zlarning semantik tuzilishi.
Ingliz tili lug'ati tizimi: Ingliz tilining lug'at boyligi, uning tizimli tuzilishi. Sinonimlar, antonimlar, omonimlar.
Arxaizmlar va Neologizmlar: Arxaizmlarning o'rni va ahamiyati. Neologizmlarning paydo bo'lishi va rivojlanishi. Yangi so'zlarning uslubiy xususiyatlari.
Leksikografiya: Leksikografiya fanining tarixi, lug'atlar tuzish tamoyillari. Lug'atlarning turlari va tuzilishi. Leksikografning vazifalari.