Anvar Obidjon she’riyatining fonoleksopoetik xususiyatlari

Ushbu dissertatsiya avtoreferati Anvar Obidjon ijodining lingvopoetik xususiyatlarini, xususan, fonetik va leksik vositalarning badiiy-estetik jihatlarini tadqiq etadi. Tadqiqotda shoirning til boyligidan unumli foydalanishi, uning ijodiy mahoratining oʻziga xos jihatlari, shuningdek, milliy tilimizning badiiy imkoniyatlarini namoyon etishi atroflicha tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

Dissertatsiyaning dolzarbligi va zarurati: Jahon va oʻzbek tilshunosligida lingvopoetika sohasi, badiiy asarlar tilini tadqiq etishning ahamiyati, milliy tilimiz rivojida ijodkorlarning oʻrni, ayniqsa, Anvar Obidjon she'riyatining lingvopoetik xususiyatlarini tadqiq qilishning dolzarbligi asoslangan.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Anvar Obidjon she'riyati tilining badiiyligini ta'minlovchi fonetik va leksik vositalarni poetik jihatdan tadqiq qilish asosiy maqsad qilib belgilangan. Vazifalar sifatida badiiy asarlar tilining oʻzbek tilshunosligida oʻrganilishi, Oʻzbek she'riy matnlarining lingvopoetikasi, muallif she'riyatining badiiyligini ta'minlovchi vositalar va ularning poetik imkoniyatlari, ekspressivlik va ijodkor maqsadini ifodalashdagi oʻrni aniqlash belgilangan.
Tadqiqot obyekti va predmeti: Obyekt sifatida Anvar Obidjonning "Ona yer", "Baxromning hikoyalari", "Bezgakshamol", "Juda qiziq voqea", "Tanlangan asarlar", "Saylanma: She'rlar", "Gʻalati maktublar", "Polosonlik polaponlar", "Kichkintoylar quvonchi" kabi she'riy to'plamlari hamda "Qorinbotir" she'riy dramasi olingan. Predmeti esa Anvar Obidjon she'riyatining fonopoetik va leksopoetik xususiyatlarini oʻrganish.
Tadqiqot usullari va ilmiy yangiligi: Tadqiqotda sistem-struktur, semantik-stilistik, dialektik, komponent tahlil, qiyoslash, tavsiflash, pragmalingvistik va lingvopoetik tahlil usullaridan foydalanilgan. Ilmiy yangiligi sifatida A.Obidjon she'riyatidagi fonetik va leksik vositalarning badiiylikni ta'minlovchi xususiyatlari, ularning poetik imkoniyatlari ilmiy jihatdan yangicha tahlil etilgan.
Tadqiqotning amaliy natijalari: Tadqiqot xulosalari oʻzbek tilshunosligida lingvopoetikaning shakllanishi, stilistika, matn lingvistikasi boʻyicha qoʻllanma va darsliklar yaratishda material boʻlishi, zamonaviy oʻzbek tilshunosligi va lingvopoetikasi uchun ilmiy ma'lumot berishi, uslubshunoslik fanlarini oʻqitishda amaliy yordam berishi koʻrsatilgan. Shuningdek, oliy oʻquv yurtlari filologiya fakultetlarida maxsus kurs sifatida oʻqitish tavsiya etilgan.
Xulosa: Lingvopoetika mustaqil fan sifatida shakllanishida tilshunoslik, adabiyotshunoslik va falsafa fanlari bilan uzviy aloqadorligi, Anvar Obidjon ijodida fonopoetik va leksopoetik vositalarning qoʻllanilishi, ularning badiiy-oʻziga xosligi, tilning ekspressiv imkoniyatlarini ochib berishi xulosalangan.