Sadriddin Ayniyning tojik va o‘zbek tillaridagi asarlari toponimlari tadqiqi

Ushbu dissertatsiya Sadriddin Ayniyning tojik va oʻzbek tillaridagi asarlarida uchrovchi toponimlarni chuqur tahlil qiladi. Tadqiqotda toponimlarning topoleksik, topostilistik va topoformant jihatlari, shuningdek, ularning leksik va semantik xususiyatlari oʻrganiladi. Asarning ilmiy-nazariy va amaliy ahamiyati, ushbu tadqiqotning jahon va oʻzbek tilshunosligiga qoʻshgan hissasi ham yoritilgan. Tadqiqot Sadriddin Ayniyning uslubiy mahoratini, xususan, toponimlarni badiiy asarlar kontekstida qoʻllash mahoratini ochib beradi.

Asosiy mavzular

  • Dissertatsiyaning dolzarbligi va zarurati: Jahon tilshunosligida kontekstual toponimlarning topoleksik, topostilistik, topoformant jihatlarini oʻrganishga qiziqish ortib bormoqda. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli qarorlari va farmonlari hamda adabiyot va tilshunoslik sohasidagi ilmiy tadqiqotlar zarurati tadqiqotning dolzarbligini koʻrsatadi.
  • Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Sadriddin Ayniy ijodida kontekstual toponimlarning turli jihatlari birinchi marta batafsil tahlil qilinadi. Toponimlarning leksik qatlami, shakllanishi va stilistik xususiyatlari aniqlanadi.
  • Tadqiqotning amaliy natijasi: Tadqiqot natijalari tilshunoslik fanining yangi yoʻnalishini boyitishga, toponimik lugʻatlarni tuzishga, Oʻzbekiston tarixi va madaniyatini oʻrganishga hissa qoʻshadi. Natijalar darsliklar, qoʻllanmalar va ilmiy maqolalarda foydalanildi.
  • Asosiy qism va xulosalar: Dissertatsiya uch bobdan iborat boʻlib, har bir bobda Sadriddin Ayniy asarlaridagi toponimlarning turli jihatlari tahlil qilingan. Xulosada tadqiqotning asosiy natijalari va ularning ilmiy-nazariy ahamiyati umumlashtirilgan.