Helichrysum maracandicum, Helichrysum nuratavicum va Helichrysum mussae oʻsimliklаrining kimyoviy tаdqiqi
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston florasida oʻsuvchi Helichrysum maracandicum, Helichrysum nuratavicum va Helichrysum mussae oʻsimliklarining kimyoviy tarkibi va biologik faolligini tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotlar natijasida ushbu oʻsimliklardan turli kimyoviy birikmalar ajratib olindi, ularning tuzilishi aniqlandi va biologik faolligi baholandi. Xususan, yangi kversetin-sitizin hosilasi sintez qilindi va uning tibbiyotda qoʻllash istiqbollari koʻrsatib oʻtildi. Shuningdek, oʻsimliklarning makro- va mikroelementlar tarkibi oʻrganildi va ularning xavfsizligi tasdiqlandi. Tadqiqot natijalari farmatsevtika sanoatida yangi dorilar yaratish uchun asos boʻlib xizmat qilishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Helichrysum oʻsimliklarining kimyoviy tadqiqi: Helichrysum maracandicum, Helichrysum nuratavicum va Helichrysum mussae oʻsimliklarining kimyoviy tarkibi, jumladan, ularning efir moylari, flavonoidlari, terpenoidlari va mineral tarkibi oʻrganildi. Turli ekstraksiya usullari qoʻllanildi va ajratib olingan birikmalarning tuzilishi aniqlandi.
- Kversetin-sitizin hosilasining sintezi va biologik faolligi: Kversetin va sitizin alkaloidi asosida yangi kversetin-sitizin hosilasi Mannix reaksiyasi orqali sintez qilindi. Ushbu birikmaning tuzilishi spektral usullar yordamida tasdiqlandi va uning gepatoprotektorlik va antibakterial faolligi aniqlandi.
- Oʻsimliklarning makro- va mikroelementlar tarkibini oʻrganish: Helichrysum maracandicum va Helichrysum mussae oʻsimliklarining makro va mikroelementlar tarkibi atom-emissiya usuli yordamida aniqlandi. Oʻsimliklardagi zaharli ogʻir metallar miqdori belgilangan gigienik normativlardan past ekanligi tasdiqlandi.
- Flavonoidlarni ajratib olishning optimal usulini ishlab chiqish: Helichrysum maracandicum oʻsimligi gullaridan flavonoidlarni ajratib olishning samarali usuli ishlab chiqildi. Bunda 70% li etil spirtidan foydalanish, xomashyoni 3-5 mm gacha maydalash va 40 °C haroratda ekstraksiya qilish optimal sharoitlar sifatida aniqlandi.