COVID-19 kasalligida arterial gipertenziyaning klinik kechish xususiyatlari
O'zbekiston sog'liqni saqlash vazirligi Samarqand Davlat Tibbiyot Universiteti tomonidan nashr etilgan ushbu monografiya COVID-19 infeksiyasi va arterial gipertenziya o'rtasidagi bog'liqlikni, hamda O'zbekistonda COVID-19 bilan kasallangan bemorlarda arterial gipertenziyaning klinik kechishini o'rganishga bag'ishlangan. Unda asosiy e'tibor virusning yurak-qon tomir tizimiga ta'sirini, kasallikning kechishi va uni davolash usullarini tahlil qilishga qaratilgan. Shuningdek, genetik omillarning roli va bemorlarning hayot sifatini baholash kabi muhim masalalar ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- COVID-19 infeksiyasining klinik va laborator xususiyatlari: Kitobda COVID-19 virusining tarqalishi, uning epidemiologiyasi, patogenezi, klinik belgilari va laboratoriya ko'rsatkichlari, shuningdek, ushbu infeksiyaning yurak-qon tomir tizimiga ta'siri atroflicha ko'rib chiqilgan. Xususan, COVID-19 bilan kasallangan bemorlarda arterial gipertenziyaning kechish xususiyatlari, shu jumladan, o'tkir koronar sindrom, aritmiya, miokardit, yurak yetishmovchiligi kabi asoratlarning rivojlanishi hamda ularning oldini olish choralari haqida ma'lumot berilgan.
- Arterial gipertenziya va COVID-19 ning o'zaro bog'liqligi: Monografiyada arterial gipertenziya bilan kasallangan bemorlarda COVID-19 ning o'tkir va sog'ayish davridagi kechish xususiyatlari, qon bosimining sutkalik nazorati ko'rsatkichlari, yurak ichi gemodinamikasi va bemorlarning jismoniy yuklamaga chidamliligi, klinik holati hamda hayot sifati ko'rsatkichlari tahlil qilingan. Shuningdek, genetik omillarning (AGT, AGTR-1, AGTR-2 genlari polimorfizmi) arterial gipertenziya va COVID-19 kasalligining rivojlanishidagi o'rni ham o'rganilgan.
- Amaliy tavsiyalar: Kitob so'ngida COVID-19 bilan kasallangan, arterial gipertenziyaga chalingan bemorlarni kuzatish, davolash va reabilitatsiya qilish bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan. Shuningdek, ushbu bemorlarni bir yil davomida dinamikada nazorat qilish hamda gipotenziv dori vositalarining miqdorini to'g'ri belgilash muhimligi ta'kidlangan.