Ingliz va o‘zbek tillarida “ma’naviyat” semantik maydoni: tarkibi, munosabatlari, leksikografik talqini
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Milliy universiteti va Buxoro davlat universiteti ilmiy tadqiqotlarini O'zbek va ingliz tillarida, shuningdek, rus tilida (rezume) O'zbek tilining "ma'naviyat" va ingliz tilidagi "spirituality" semantik maydonlarini qiyosiy tahlil qilishga bag'ishlaydi. Tadqiqotda ma'naviyat tushunchasining lingvistik jihatlari, uning o'ziga xos xususiyatlari hamda boshqa tillardagi ekvivalentlari bilan qiyosiy tahlili o'rganiladi. Asosiy maqsad — bu ikki tilda "spirituality" va "ma'naviyat" semantik maydonlarini tarkibi, munosabatlari va leksikografik xususiyatlarini aniqlashdan iborat.
Asosiy mavzular
- O'zbek va ingliz tillarida "ma'naviyat" semantik maydoni: tarkibi, munosabatlari, leksikografik talqini: Ushbu mavzu doirasida "ma'naviyat" va "spirituality" atamalarining lingvistik, semantik va leksikografik jihatlari tahlil qilinadi. Tadqiqotda bu tushunchalarning umumiy va xususiy jihatlari, ular o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik va farqlar ko'rsatiladi. Shuningdek, semantik maydonning tuzilishi, tarkibiy qismlari va ularning o'zaro munosabatlari ko'rsatib beriladi.
- Tilshunoslikda semantik maydon tushunchasi va mikrosistemalari: Ushbu mavzu semantik maydonning lingvistika va tilshunoslikdagi o'rni, uning mikrosistemalari hamda semantik maydonni aniqlash usullarini o'rganishga qaratilgan. Jahon va O'zbek tilshunosligida semantik maydon tushunchasining rivojlanishi va uning tadqiq etilishi haqida ma'lumot beriladi.
- “Spirituality” semantik maydonining komponentlari va ularning ingliz va o'zbek tillaridagi o'zaro munosabatlari: Bu mavzu ingliz va o'zbek tillaridagi "spirituality" va "ma'naviyat" semantik maydonlarining tarkibiy qismlarini, ularning o'zaro munosabatlarini, iyerarxik tuzilishini va semantik jihatlarini tahlil qiladi. Turlicha semantik guruhlar, mavzuiy guruhlar va mikromaydonlar ajratilib, ularning o'zaro aloqadorligi ko'rsatiladi.
- Ma'naviyat va "spirituality" tushunchalarining leksikografik talqini: Ushbu mavzu doirasida "ma'naviyat" va "spirituality" tushunchalarining izohli, etimologik, tarjima lug'atlaridagi talqini, ularning qo'llanish sohalari va semantik o'zgarishlari o'rganiladi. Shuningdek, mazkur tushunchalarning O'zbekiston milliy ensiklopediyasi va boshqa lug'atlardagi talqinlari qiyoslanadi.