Научно-методический подход к подготовке спортсменов с разработкой медико-биологических программ
Ushbu monografiya bokschi-sportchilarning tayyorgarlik jarayonini optimallashtirish maqsadida ularning jismoniy, biokimyoviy va immunologik ko'rsatkichlarini kompleks o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda sportchilarning adaptatsiya jarayonlari, "muntazam chiniqish" holatining diagnostikasi, oldini olish va oldini olish choralarini ishlab chiqish uchun ilmiy-amaliy asos yaratishga qaratilgan. Muayyan mashg'ulotlar yuklamalarining organizm holatiga ta'sirini o'rganish, sportchilarning jismoniy tayyorgarligi, sog'lig'i va sport natijalarini oshirish uchun zamonaviy usullarni qo'llash, shuningdek, individual yondashuv asosida sog'lig'ini saqlash va tiklashga urg'u berilgan.
Asosiy mavzular
- Sportchilarning jismoniy yuklamalarga moslashuvi va ularning biokimyoviy parametrlar asosida nazorati: Ushbu mavzu sportchilarning jismoniy yuklamalarga moslashuvining umumiy nazariy asoslarini, ularning adaptiv reaksiyalarini, jismoniy mashqlar ta'sirida yuzaga keladigan o'zgarishlarni biokimyoviy ko'rsatkichlar orqali tahlil qilishga bag'ishlangan. Muayyan yuklamalar ostida organizmning funktsional holatini baholash usullari va ularning sport natijalariga ta'siri ko'rib chiqiladi.
- Bokschi-sportchilarda ortiqcha jismoniy zo'riqish bilan bog'liq endotoksin agressiyasining rivojlanishi: Bu qism sportchilarning jismoniy zo'riqishlar natijasida endotoksinlarning ko'payishi va uning organizmga ta'siri, immunitet tizimining holati va moslashuv mexanizmlariga ta'sirini o'rganadi. "Chiniqish sindromi"ning shakllanishi va uning oldini olish usullari muhokama qilinadi.
- Boks va kurash sportchilari uchun immunitet tizimining asosiy ko'rsatkichlarini o'rganish: Mavzu sportchilarning jismoniy mashqlar ta'sirida immunitet tizimining o'zgarishini, limfotsitlar, T-va B-hujayralar, sitokinlar va immunitet ko'rsatkichlarining holatini o'rganishga bag'ishlangan. Bunda "muntazam chiniqish" belgilarini aniqlash va oldini olish usullari ko'rib chiqiladi.
- Bokschi-sportchilarning eritrotsitlar ko'rsatkichlarining qiyosiy xarakteristikasi: Ushbu bobda bokschi-sportchilarning qizil qon hujayralari (eritrotsitlar) ko'rsatkichlarining miqdoriy va sifat jihatdan o'zgarishi, ularning jismoniy yuklamalarga moslashuvidagi roli va gemoglobin, gematokrit, retikulotsitlar kabi ko'rsatkichlarning tahlili beriladi.
- Bokschi-sportchilarda jismoniy yuklamalar natijasida temir almashinuvining regulyatsiya mexanizmini baholash: Qismda bokschi-sportchilarning jismoniy yuklamalar natijasida temir almashinuvining o'zgarishi, gepsidin, feritin va IL-6 darajalarining ta'siri, shuningdek, temir tanqisligi va uning sportchilarning jismoniy tayyorgarligiga ta'siri haqida so'z boradi.
- Bokschi-sportchilarda mushak faolligining biomarkerini baholash: Mavzu mushaklar shikastlanishining biomolekulyar mexanizmlari, 3-metilgistidin (3-metgis)ning ajralib chiqishi va uning sportchilarning mushak massasi va quvvatiga ta'sirini o'rganishga qaratilgan. Bu ko'rsatkichlar "muntazam chiniqish"ni aniqlashda muhim rol o'ynaydi.
- Boksdagi kompleks nazorat algoritmi: Bobda bokschi-sportchilarning jismoniy tayyorgarligini nazorat qilish, "muntazam chiniqish"ni oldini olish va sportchilarning sog'lig'ini saqlashga qaratilgan kompleks nazorat algoritmi, sog'lomlashtirish tadbirlari va individual yondashuv asosida samarali mashg'ulotlar rejalashtirish usullari ishlab chiqilgan.