Олхўри навларига шакл бериш усулларининг мева сифатига ва ҳосилига таъсири (андижон вилояти мисолида)
Ushbu avtoreferat O‘zbekistonning Andijon viloyati sharoitida olxo‘ri navlariga turli usullarda shakl berishning meva sifati va hosildorligiga ta'sirini o‘rganishga bag'ishlangan ilmiy tadqiqot natijalarini o‘z ichiga oladi. Tadqiqotda olxo‘ri daraxtlarini shakllantirish usullarining navlarning o‘sish davri, biomexanik ko‘rsatkichlari, kasalliklarga chidamliligi, hosildorligi va meva sifati hamda iqtisodiy samaradorligiga ta'siri tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari bo‘yicha eng samarali shakl berish usullari aniqlanib, ularni ishlab chiqarishga joriy etish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Olxo'ri navlariga shakl berish usullari va ularning meva sifati hamda hosildorligiga ta'siri: Tadqiqotda olxo'ri daraxtlarining 6 xil shakl berish usullari (shakl berilmagan nazorat, Kosimimon, Avstraliya butasi, Siyrak yarusli, Kym Green Bush) bo'yicha tajribalar o'tkazilgan. Har bir usulning meva sifati (o'lchami, og'irligi, qandliligi) va hosildorlikka (bir daraxtdan olingan hosil, 1 gektardan olingan hosil) ta'siri o'rganilgan. Natijalarda Kym Green Bush usuli yuqori hosil va sifatli meva olishda eng samarali ekanligi ko'rsatilgan.
- Shakl berish usullarining mevalarning biomexanik ko'rsatkichlariga ta'siri: Har bir shakl berish usulining olxo'ri daraxtlarining novlari, shox-shabba diametri, aylana uzunligi, rivojlangan novdalar soni kabi biomexanik ko'rsatkichlarga ta'siri tahlil qilingan. Ma'lum bo'lishicha, Kym Green Bush usuli daraxtlarning zich va keng piramidasimon shakllanishiga yordam beradi.
- Shakl berish usullarining iqtisodiy samaradorligi: Tadqiqotda har bir shakl berish usulining iqtisodiy samaradorligi ham hisoblab chiqilgan. Bu shuni ko'rsatdiki, Kym Green Bush usuli foyda va rentabellikni sezilarli darajada oshiradi, ayniqsa,