Олхўри навларига шакл бериш усулларининг мева сифатига ва ҳосилига таъсири (Андижон вилояти мисолида)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati qishloq xo'jaligi fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun Sultonov Humoyun Mahmudjon o'g'li tomonidan tayyorlangan. Unda olxo'ri navlariga shakl berish usullarini meva sifati va hosildorligiga ta'sirini o'rganish bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Tadqiqot Andijon viloyati misolida amalga oshirilgan va olxo'ri navlarining biologik xususiyatlari, shakl berishning turli usullari, ularning meva sifatiga, hosildorligiga va iqtisodiy samaradorligiga ta'siri atroflicha tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari olxo'ri yetishtirish texnologiyasini takomillashtirishga va yuqori hosil olishga qaratilgan. Ma'lumotlar o'zbek, rus va ingliz tillarida taqdim etilgan.
Asosiy mavzular
- Olxo'ri navlariga shakl berish usullari va meva sifati hamda hosildorlikka ta'siri: Dissertatsiyada olxo'ri navlarining biologik xususiyatlari, jumladan, ularning fenologik davrlari, issiqqa va sovuqqa chidamliligi, meva sifatini belgilovchi omillar hamda turli shakl berish usullarining (kosasiimon, Avstraliya butasi, Kim Grin busi va boshqalar) ta'siri tadqiq etilgan. Tadqiqotlar natijasida eng samarali shakl berish usullari aniqlanib, ularning hosildorlikni va meva sifatini oshirishdagi ahamiyati asoslab berilgan.
- Olxo'ri navlarining iqtisodiy samaradorligi: Har bir shakl berish usulining iqtisodiy samaradorligi ham tahlil qilingan. Xususan, turli navlarda hosil olish xarajatlari, daromad va sof foyda miqdori hisoblab chiqilgan. Tadqiqotlar Kim Grin busi usulining iqtisodiy jihatdan eng samarali ekanligini ko'rsatgan.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati: Tadqiqotning ilmiy yangiligi olxo'ri navlariga shakl berish usullarining meva sifati va hosildorligiga ta'sirini aniqlashda qo'llanilgan uslublar va olingan natijalarga asoslanadi. Amaliy ahamiyati esa, tadqiqot natijalari asosida ishlab chiqilgan tavsiyalar qishloq xo'jaligi korxonalari, fermer va dehqon xo'jaliklari uchun uslubiy qo'llanma bo'lib xizmat qilishi va olxo'ri yetishtirishni takomillashtirishga yordam berishidadir.