Sharof Boshbekov asarlarining lingvopoetik xususiyatlari
Ushbu dissertatsiya Sharof Boshbekovning dramalaridagi tilning lingvopoetik xususiyatlarini tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotda badiiy matndagi fonetik-fonografik, leksik-semantik va sintaktik vositalarning qoʻllanishi, ularning badiiy-estetik vazifalari, qahramon nutqini individuallashtirishdagi oʻrni, shuningdek, ironiya, ellipsis, parsellyatsiya kabi hodisalarning lingvopoetik imkoniyatlari tahlil qilingan. Sh.Boshbekovning asarlarida ushbu vositalarning poetik mahorati, badiiy uslubi ochib berilgan. Tadqiqot natijalari oʻzbek tilshunosligi va adabiyotshunoslik rivojiga hissa qoʻshishi bilan ahamiyatli.
Asosiy mavzular
- Badiiy matn va unga lingvopoetik yondashuv masalalari: Ushbu bobda badiiy asar tiliga munosabat, lingvopoetik yondashuv, bu borada olib borilgan tadqiqotlar xususida fikr yuritiladi. Dunyo va oʻzbek tilshunosligida badiiy matnning lingvopoetik tadqiqi masalalari, lingvopoetika sohasining predmeti, maqsadi va muammolari koʻrib chiqiladi.
- Sharof Boshbekov asarlaridagi fonetik-fonografik va leksik-semantik vositalarning lingvopoetik xususiyatlari: Bu bobda adib ijodida unlilarni qavatlash, soʻzni boʻgʻinlarga ajratish, paronimlar, sinonimlar, antonimlar va koʻchma maʼnoli soʻzlarning lingvopoetik vazifalari, badiiy-estetik funksiyalari tahlil qilingan. Sh.Boshbekov asarlarida komik effekt yaratish uchun qahramon nutqida oʻziga xos, alohida e'tibor tortadigan takrorlanuvchi birliklardan foydalangani, shuningdek, jinsga mansublik ta'kidi orqali komik effekt hosil qilinganligi koʻrsatilgan.
- Sharof Boshbekov asarlaridagi sintaktik birliklar lingvopoetikasi: Bobda Sh.Boshbekov ijodida intertekstuallik, irony, parsellyativ qurilmalar, ellipsis, buyruq va soʻroq qurilmalarining lingvopoetik xususiyatlari ochib berilgan. Qahramonlar nutqini jonli nutqqa yaqinlashtirish maqsadida soʻroq qurilmalaridan unumli foydalanilgani, buyruq gaplarning ijrochi va tinglovchi uchun ta'sirchanligi hamda erkaklar va ayollar nutqidagi farqlar tahlil qilingan.