Methodology guide
Ushbu metodik qo'llanma transport logistika yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, transport tizimining umumiy tavsifi, yo'lovchi va yuk tashishning turli usullari, transportning iqtisodiyotdagi o'rni, transport faoliyatini boshqarish va boshqa muhim jihatlarni o'z ichiga oladi. Qo'llanmada O'zbekiston transport tizimining holati, uning rivojlanish istiqbollari va atrof-muhitga ta'siri ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Transport tizimining umumiy tavsifi: Ushbu mavzu transportning paydo bo'lishi va rivojlanish tarixini, zamonaviy transport tizimining tarkibiy qismlarini, materiallar ishlab chiqarishda transportning o'rnini, global transport tizimini va temir yo'l, avtomobil, quvur, havo transportlari kabi turli transport turlarini qamrab oladi.
- Yo'lovchi tashish: Yo'lovchi tashishning turli transport vositalari orasidagi taqsimlanishi, asosiy yo'lovchi oqimlari, aholining harakatchanligi, yo'lovchi tashish sifati mezonlari va shaharlararo va shahar ichidagi yo'lovchi tashishlarning xususiyatlari yoritilgan.
- Yuk tashish: Yuk tashishning turli transport vositalari orasidagi taqsimlanishi, yuk oqimlari va aylanmasi, yuk tashishning texnik va iqtisodiy jihatlari, yuklarni tashishda sifatni saqlash muammolari va sanoat transporti kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- Yo'l infratuzilmasi: Magistral yo'llarning tasnifi, yo'llarning asosiy elementlari, avtomobil transportining mamlakat iqtisodiyotida o'rni va avtomobil transportining rivojlanish tendentsiyalari ko'rib chiqilgan.
- Transportda huquqiy munosabatlar: Ichki va xalqaro tashishlarda shartnomaviy munosabatlar, transportda hujjatlar, yuk egalari va tashuvchilarning mas'uliyati, Incoterms-2010 qoidasining ahamiyati va transport huquqining asosiy manbalari tushuntirilgan.
- Transportda fan, ekologiya va xavfsizlik: Transport sohasidagi muammolar, ekologik muammolar, suv, havo va quruqlik ifloslanishi, shovqin, tebranish va elektromagnit nurlanish, transportdagi xavfsizlik masalalari va ularning ilmiy jihatlari ko'rib chiqilgan.
- Transport xarajatlari: Sayyoralar va transport xarajatlari, transport xarajatlariga ta'sir etuvchi omillar, tariflar turlari, tarif stavkalari va transport turlarining raqobatdosh ustunliklarini ta'minlash usullari tahlil qilingan.