Mang‘itlar davri savdo aloqalarida Surxon vohasining tutgan o‘rni
Ushbu tadqiqot Buxoro amirligi davrida, xususan, Mang'itlar hukmronligi davrida Surxon vohasining savdo aloqalaridagi tutgan oʻrnini tarixiy nuqtai nazardan oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda vohaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi, savdo yoʻllari, karvonsaroylar, bozorlar, boj-soliq tizimi hamda mintaqaning iqtisodiy-siyosiy hayotidagi roli atroflicha tahlil qilingan. Xorijiy va mahalliy adabiyotlar, arxiv hujjatlari asosida ushbu davr savdo aloqalarining muhim jihatlari yoritib berilgan. Xususan, Surxon vohasining Oʻrta Osiyo va undan tashqaridagi davlatlar bilan savdo aloqalaridagi strategik ahamiyati, mintaqada ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarning shakllanishi va rivojlanishiga savdo yoʻllarining taʼsiri ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Surxon vohasining maʼmuriy-hududiy tuzilishi va ijtimoiy-iqtisodiy ahvoli: Bu bobda Buxoro amirligining maʼmuriy-hududiy boshqaruv tizimi, aholi etnik tarkibi, joylashuvi va iqtisodiy ahvoli, shuningdek, toʻplangan soliqlar va toʻlovlar tizimi atroflicha oʻrganilgan.
- Savdo yoʻllari va Amudaryo suv yoʻlining ahamiyati: Ikkinchi bobda Buyuk ipak yoʻlining Oʻrta Osiyo, jumladan, Buxoro amirligi hududidan oʻtishi, savdo yoʻllarining rivojlanishi, karvonsaroylar, bozorlar va ularning iqtisodiy ahamiyati tahlil qilingan. Shuningdek, Amudaryo daryosining savdo-sotiqdagi roli va ahamiyati yoritilgan.
- Sharq davlatlari bilan savdo aloqalari va rus manzilgohlarining paydo boʻlishi: Uchinchi bobda Buxoro amirligining Hindiston, Afgʻoniston, Eron kabi Sharq davlatlari bilan savdo aloqalari, bunda Surxon vohasining tutgan oʻrni, shuningdek, rus manzilgohlarining shakllanishi va iqtisodiy taʼsiri koʻrib chiqilgan. Temir yoʻl qurilishi va uning savdo-sotiqqa taʼsiri ham tahlil qilingan.