ОТКРЫТИЕ МЕХАНИЗМА «ЗАПАДНОГО ДРЕЙФА» МАГНИТНОГО ПОЛЯ ЗЕМЛИ (МПЗ)
Ushbu maqola Yerning shimoliy magnit qutbi doimiy ravishda shimolga qarab harakatlanishi haqidagi tushunchani o'rganadi. Mualliflar ushbu hodisa Yerning ichki mexanizmlari bilan emas, balki tashqi kuchlar, xususan, kosmik tortishish va quyosh nurlanishi bilan bog'liq degan xulosaga kelishadi. Tadqiqot geomagnit maydonning "g'arbga siljishi" va Yerning magnit qutblarining o'zgarishi o'rtasidagi munosabatni tahlil qiladi. Mualliflar ekzogenetik nazariyaga asoslanib, Yer magnit maydonini kosmik bo'shliqning o'ziga xos xususiyati deb hisoblashadi, bu Yerning tortishish kuchi va aylanishi bilan birga o'zgaradi. Shuningdek, bu nazariya hozirgi dynamo nazariyasining nomuvofiqligini ko'rsatib beradi va kelajakdagi tadqiqotlar uchun yangi yo'nalishlar ochib beradi.
Asosiy mavzular
- Geomagnit maydonining "g'arbga siljishi": Maqolada Yerning magnit maydonining g'arbga qarab siljishi haqidagi mavjud tushunchalar ko'rib chiqiladi. Mualliflar bu hodisani Yerning ichki tuzilishi bilan emas, balki uning kosmik muhit bilan o'zaro ta'siri bilan bog'laydilar. Siljishning tezligi va uning sabablari tahlil qilinadi.
- Magnit qutblarining o'zgarishi: Maqola Yer magnit qutblarining o'zgarishi va "g'arbga siljish" o'rtasidagi bog'liqlikni o'rganadi. Hozirgi tushunchalar tanqid qilinib, yangi, ekzogenetik nazariyaga asoslangan yondashuv taklif etiladi.
- Ekzogenetik nazariya: Ushbu mavzu Yer magnit maydonining kelib chiqishini tushuntirish uchun ekzogenetik nazariyani ilgari suradi. Nazariyaga ko'ra, magnit maydoni Yerning ichki jarayonlari natijasi emas, balki kosmik bo'shliqning o'ziga xos xususiyati bo'lib, u Yerning harakatlari bilan birga o'zgaradi.
- Dynamo nazariyasining tanqidi: Maqolada Yerning magnit maydonini tushuntiruvchi hozirgi dynamo nazariyasining kamchiliklari va nomuvofiqliklari ko'rsatib beriladi. Mualliflar bu nazariyaning ilm-fan taraqqiyotiga salbiy ta'sirini ta'kidlaydilar.
- Kosmik bo'shliq va tortishish kuchlarining ta'siri: Maqolada Yerning magnit maydoni kosmik bo'shliqning deformatsiyasi bilan bog'liqligi tushuntiriladi. Tortishish kuchlari, Quyosh nurlanishi va boshqa tashqi omillarning magnit maydoniga ta'siri o'rganiladi.