Қовун (cucumis melo l.) нинг турли муддатларда етиштиришга мос, ҳосилдор ва истиқболли янги навларини яратиш
Ushbu tadqiqot O'zbekiston Respublikasi qishloq xo'jaligini rivojlantirishning dolzarb vazifalaridan kelib chiqib, kelgusi yillarda aholining vitaminlarga boy oziq-ovqat mahsulotlariga bo'lgan talabini qondirishda muhim ahamiyat kasb etuvchi sabzavot va poliz ekinlari, xususan, qovun (Cucumis melo L.)ning turli muddatlarda yetishtirishga mos, hosildor va istiqbolli yangi navlarini yaratish bo'yicha tadqiqot natijalarini o'z ichiga oladi. Tadqiqotda O'zbekistonning iqlim sharoitiga mos, kasalliklarga chidamli, yuqori hosilli va eksportbop qovun navlarini yaratish bo'yicha olib borilgan ishlar, jumladan, yangi "Oftob", "Iftixor" va "G'andimyon" navlarining yaratilishi, ularning xususiyatlari, iqtisodiy samaradorligi hamda ularni yetishtirish texnologiyalari batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Qovun navlarining ilmiy-tadqiqot ishlari: Tadqiqot O'zbekiston Respublikasi qishloq xo'jaligini rivojlantirishning 2020-2030-yillarga mo'ljallangan strategiyasini tasdiqlash to'g'risidagi Farmonga asoslanib, qishloq xo'jaligini ilmiy asosda intensiv rivojlantirish orqali dehqon va fermerlar daromadini oshirish, qishloq xo'jaligining yillik o'sishini kamida 5 foizga yetkazish kabi ustuvor vazifalarni bajarishga qaratilgan. Tadqiqot doirasida O'zbekiston sharoitiga mos, hosildor va istiqbolli qovunning yangi navlarini yaratish bo'yicha ilmiy ishlar olib borilgan.
- Qovunning "Oftob", "Iftixor" va "G'andimyon" navlarining yaratilishi va tavsifi: Tadqiqotda "Oftob", "Iftixor" va "G'andimyon" qovun navlarining yaratilish jarayoni, ularning morfologik va biologik xususiyatlari, kasalliklarga chidamliligi, hosildorligi va iqtisodiy samaradorligi batafsil yoritilgan. Ushbu navlar patent bilan himoyalangan va O'zbekistonning turli hududlarida muvaffaqiyatli sinovdan o'tgan.
- Qovun navlarining iqtisodiy samaradorligi va eksport salohiyati: Tadqiqotda yaratilgan yangi qovun navlarining iqtisodiy samaradorligi, ya'ni hosildorligi, bozorga chiqish muddatlari, transportda tashishga chidamliligi va eksportbopligi tahlil qilingan. Bu navlarning O'zbekistonning qishloq xo'jaligi uchun ahamiyati, fermer va dehqonlarning daromadini oshirishdagi o'rni hamda eksport salohiyatini yuksaltirishdagi roli ta'kidlangan.