Botanika (anatomiya va morfologiya)kursi bo’yicha laboratoriya ishlari
Ushbu kitob botanika (anatomiya va morfologiya) kursi bo'yicha laboratoriya ishlarini o'tkazish uchun mo'ljallangan. Qo'llanma oliy o'quv yurtlari talabalari, o'qituvchilar hamda biologiya sohasiga qiziquvchilar uchun foydali bo'lishi mumkin. Kitobda o'simlik hujayrasi, to'qimalari va organlarining tuzilishi, ko'payishi, o'zgarishi va boshqa xususiyatlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, har bir laboratoriya mashg'uloti uchun kerakli jihozlar, ish tartibi va topshiriqlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Mikroskop bilan tanishish va ishlash qoidalari: Mikroskopning tuzilishi, qismlari, optik va mexanik qismlari, preparat tayyorlash qoidalari, ishlash tartibi.
- O'simlik hujayrasining tuzilishi: Hujayra qobig'i, protoplast, vakuola, organoidlar (ribosomalar, mitoxondriyalar, plastidalar, endoplazmatik to'r, diktiosomalar), plazmolemma, sitoplazma, gialoplazma.
- Hujayraning bo'linishi. Mitoz va meyoz jarayonlari: Mitoz va meyozning fazalari (profaza, metafaza, anafaza, telofaza), kariokinez, sitokinez, mitozning biologik ahamiyati, poliploidiya.
- O'simlik hujayrasidagi plastidalar tuzilishini o'rganish: Plastidalarning turlari (xloroplastlar, xromoplastlar, leykoplastlar), tuzilishi, vazifalari, pigmentlar (ksantofill, karotin), stroma, granlar.
- Hujayradagi zahira ozuqa moddalarini o'rganish: Kraxmal (oddiy, murakkab), aleyron donachalari, moylar.
- Hosil qiluvchi to'qima tuzilishini o'rganish: Meristema, apikal meristema, lateral meristema, interkalyar meristema, travmatik meristema.
- Qoplovchi to'qima tuzilishini o'rganish: Epiderma, periderma, po'stloq, ustitsa, tukchalar, kutikula.
- Ikkilamchi va uchlamchi qoplovchi to'qimanining tuzilishini o'rganish: Fellogen, felloderma, po'kak, yasmiqchalar.
- Mexanik to'qima tuzilishini o'rganish: Kollenxima, sklerenxima, sklereidlar, burchakli kollenxima, plastinkali kollenxima, perisikl tolalari, lub tolalari.
- O'tkazuvchi to'qima tuzilishini o'rganish: Elaksimon naylar, yo'ldosh hujayralar, naychalar (traxeya), traxeidlar, floema, ksilema.
- Bir va ikki urug' pallali o'simliklar urug'i va maysalarining tuzilishini o'rganish: Urug' po'sti, endosperma, murtak (ildizcha, poyacha, kurtakcha, urug'pallalar), koleoriza, koleoptil.
- Novda va kurtaklarning tuzilishini o'rganish: Novda, bo'g'im, bo'g'im oraliqlari, barg qo'ltig'i, kurtak (uchki, yon, generativ, vegetativ), shoxlanish (monopodial, simpodial, dixotomik, soxta dixotomik).
- Bir pallali va ikki pallali o't o'simliklar poyasining anatomik tuzilishini o'rganish: Epiderma, po'stloq, asosiy parenxima, o'tkazuvchi to'qimalar (bog'lamli, bog'lamsiz), o'zak.
- Novda metamorfozini o'rganish: Yer ustki metamorfozlar (tikanlar, gajaklar), yer ostki metamorfozlar (ildizpoya, tugunak, piyozbosh).
- Bargning morfologik tuzilishini o'rganish: Barg bandi, barg plastinkasi, yonbargchalar, barg shakllari (oddiy, murakkab), barg tomirlanishi (parallel, yoysimon, to'rsimon, barmoqsimon).
- Bargning anatomik tuzilishini o'rganish: Epiderma, mezofil (ustunsimon to'qima, g'ovak to'qima), o'tkazuvchi to'qimalar (nay tolali bog'lamlar).
- Ildizning morfologik tuzilishini o'rganish: Asosiy ildiz, yon ildizlar, qo'shimcha ildizlar, o'q ildiz, popuk ildiz, ildiz qini, o'sish konusi, shimish zonasi.
- Ildizning birlamchi va ikkilamchi ichki tuzilishini o'rganish: Birlamchi po'stloq (ekzoderma, mezoderma, endoderma), markaziy silindr (perisikl, o'tkazuvchi to'qimalar), kambia, floema, ksilema.
- Shakli o'zgargan ildizlarning tuzilishi bilan tanishish: Zapas modda to'plovchi ildizlar, tayanch ildizlar, havo ildizlari, ildiz meva, ildiz tugunak.
- O'simliklarning tabiiy va sun'iy ko'payish usullari: Vegetativ ko'payish, qalamchalar, parxishlash, payvandlash.