8-sinf o‘quvchilarida adabiy-nutqiy kompetensiyani rivojlantirish metodikasini takomillashtirish

Ushbu dissertatsiya 8-sinf oʻquvchilarida adabiy-nutqiy kompetensiyani rivojlantirish metodikasini takomillashtirishga bagʻishlangan boʻlib, unda oʻquvchilarning nutqiy koʻnikmalarini oshirish, ularning ijodiy fikrlashini rivojlantirish yoʻllari tadqiq etilgan. Tadqiqotda ilmiy-nazariy va amaliy jihatdan ahamiyatli natijalar olingan, jumladan, 8-sinf oʻquvchilarining adabiy-nutqiy kompetensiyalarini rivojlantirish metodikasini takomillashtirishga doir tavsiyalar ishlab chiqilgan. Shuningdek, oʻquvchilarning nutqiy kompetensiyasini rivojlantirishda qoʻllaniladigan ilgʻor pedagogik va axborot texnologiyalari, interfaol metodlar va usullar samaradorligi asoslangan. Tadqiqot natijalari asosida oʻquvchilarning adabiyot darslarida nutqiy koʻnikmalarini oshirishga yoʻnaltirilgan uslubiy qoʻllanmalar yaratilgan.

Asosiy mavzular

  • Tadqiqotning dolzarbligi va maqsadga muvofiqligi: Dissertatsiya mavzusi Oʻzbekiston Respublikasi taʼlim tizimida nutqiy kompetensiyani rivojlantirishning dolzarb muammolarini oʻrganishga qaratilgan. Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasi, shuningdek, xalq taʼlimini rivojlantirish boʻyicha qabul qilingan davlat dasturlari talablariga muvofiq holda tadqiqot ishlari olib borilgan.
  • Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Tadqiqotda 8-sinf oʻquvchilarida adabiy-nutqiy kompetensiyalarni rivojlantirish metodikasini takomillashtirishning pedagogik imkoniyatlari, nutqiy bilim va koʻnikmalarni hosil qilish, bayon etish uslublari, matnni tahlil qilish komponentlari aniqlashtirilgan. Shuningdek, adabiy-nutqiy kompetensiyalarni rivojlantirish modelini takomillashtirishga oid tavsiyalar ishlab chiqilgan va bu tavsiyalar «Ona tili oʻqitish metodikasi» nomli oʻquv qoʻllanmasiga singdirilgan.
  • Tadqiqotning amaliy ahamiyati: Tadqiqot natijalari umumiy oʻrta taʼlim adabiyot darslarida oʻquvchilarning nutqiy kompetensiyasini rivojlantirishga va oʻqitish sifatini oshirishga, shuningdek, umumiy oʻrta taʼlimda mutaxassislik fanidan oʻquv va uslubiy qoʻllanmalar yaratishga xizmat qiladi. Tadqiqot natijalari 11 ta ilmiy-uslubiy ish, jumladan, 6 ta maqola va 1 ta oʻquv qoʻllanma nashr etilgan.
  • Tadqiqotning asosiy mazmuni: Dissertatsiyaning birinchi bobi "Oʻquvchilarda adabiy-nutqiy kompetensiyani rivojlantirish metodikasining ilmiy va nazariy asoslari" deb nomlanib, unda nutqiy faoliyat, nutq madaniyati, pedagogik yondashuvlar, adabiyot fanida oʻquvchilar nutqini rivojlantirish muammolari, bosqichlari va tamoyillari masalalari yoritilgan. Ikkinchi bobda esa "8-sinf oʻquvchilarida adabiy-nutqiy kompetensiyani rivojlantirish metodikasi" tadqiq etilgan. Uchinchi bobda esa pedagogik tajriba-sinov ishlari mazmuni, metodikasi va natijalarining tahlili keltirilgan.