JARROHLIK BEMORLARINI UMUMIY PARVARISH QILISH

Ushbu taqdim etilayotgan O‘quv qo‘llanma jarrohlik bemorlariga umumiy parvarish va o‘tkir jarrohlik kasalliklari hamda travmalar holatida birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish prinsiplarini o‘z ichiga oladi. Qo‘llanma 1-kurs talabalari uchun, ayniqsa Davolash ishi va Pediatriya yo‘nalishlari bo‘yicha ishlab chiqilgan. Ushbu qo‘llanma, jarrohlik kasalliklari bilan og‘rigan bemorlarga tibbiy yordamni tashkil etishning barcha jihatlarini o‘z ichiga olgan 9 ta mavzuni yoritadi, shu jumladan qabul bo‘limidan boshlab, turli jarrohlik bo‘limlariga qadar. Talabalar qabul bo‘limining strukturasiga, uning tarkibiga kiruvchi mutaxassislarga hamda tegishli hujjat almashinuvi jarayonlariga oid ma’lumotlarga ega bo‘lishadi. Qo‘llanma shuningdek, turli jarrohlik profillari bo‘yicha bemorlarga ko‘rsatiladigan tibbiy yordam, tashxis qo‘yish, davolash va parvarishlash asoslari bilan tanishtiradi. O‘quv materialida o‘tkir jarrohlik holatlari va jarohatlarida birinchi yordam ko‘rsatishning zaruriy elementlari ham batafsil ko‘rib chiqilgan. Maxsus bo‘limlar, shuningdek, skelet suyaklarining jarohatlari bo‘yicha desmurgiya va transport immobilizatsiyasi jarayonlariga bag‘ishlangan. Asosiy maqsad – jarrohlik kasalliklari va jarohatlariga doir boshlang‘ich tibbiy bilimlarni shakllantirishdir.

Asosiy mavzular

Kirish: Ushbu o‘quv qo‘llanma jarrohlik bemorlariga umumiy parvarish va o‘tkir jarrohlik kasalliklari hamda travmalar holatida birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish prinsiplarini o‘z ichiga oladi. Qo‘llanma 1-kurs talabalari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, unda qabul bo‘limidan boshlab, turli jarrohlik profillari bo‘yicha bemorlarga ko‘rsatiladigan tibbiy yordam, tashxis qo‘yish, davolash va parvarishlash asoslari bayon etiladi.
Qabul va diagnostika bo'limi strukturası, sanitariya-gigiyena rejimi, bemorlarni qabul qilish: Ushbu mavzu bemorlarni kasalxonaga qabul qilish, diagnostika bo‘limining tuzilishi va faoliyati, sanitariya-gigiyena qoidalari va bemorlarni qabul qilish tartib-qoidalari bilan tanishtiradi. Unda qabul bo‘limining mas’uliyatlari, jihozlangan xonalari hamda bemorlarni qabul qilish jarayonining batafsil tavsifi berilgan.
Statsionar jarrohlik bo'limi: Ushbu mavzu jarrohlik bo‘limining tuzilishi, funktsional qismlari, operatsion blok, bandaj xonalari, protsedura xonalari va tibbiyot xodimlari uchun mo‘ljallangan joylar haqida ma’lumot beradi.
Jarrohlik bemorlari uchun umumiy parvarish printsiplari. Aseptika va antiseptika. Bemorlarning ovqati. Biologik suyuqliklar bilan xavfsiz ishlash.: Mavzu jarrohlik bemorlariga umumiy va maxsus g'amxo'rlik, aseptika va antiseptika prinsiplari, bemorlarni oziqlantirish va biologik suyuqliklar bilan xavfsiz ishlash qoidalarini o'rganadi.
Yara, qon ketishi. Desmurgiya – bandajlar ilmi: Ushbu mavzu yaralarning turlari, kelib chiqishi, asosiy mahalliy va umumiy alomatlari, birinchi yordam ko'rsatish, desmurgiya (bandajlash san'ati) va uning turlari haqida ma'lumot beradi.
Reanimatologiya, reanimatsiya, anesteziologiya va anesteziya: Mavzu reanimatologiya, reanimatsiya, anesteziologiya va anesteziya fanlarining mohiyatini, hayotiy funksiyalarning buzilishini tiklash choralarini, hamda turli anesteziya turlarini ochib beradi.
Suyaklarning singan joylari. Chiqqan joylar. Birinchi yordam, transport immobilizatsiyasi: Ushbu mavzu suyak sinishlari va chiqishlarining klinik belgilari, birinchi yordam va transport immobilizatsiyasining qoidalari hamda vositalari haqida batafsil ma'lumot beradi.
Qorin bo'shlig'ining o'tkir jarrohlik kasalliklari. Birinchi yordam va parvarish xususiyatlari: Mavzu qorin bo'shlig'ining o'tkir purulent-destruktiv kasalliklari (o'tkir qorin)ni, ularning sabablari, simptomlari, birinchi yordam va parvarishlash xususiyatlari bilan tanishtiradi.
O'tkir yiringli kasalliklar, teri va teri osti yog'li to'qimalari. Birinchi yordam va bemorlar uchun parvarish: Ushbu mavzu teri va teri osti yog'li to'qimalarining yallig'lanish jarayonlari (furunkul, karbunkul, abstsess, flegmona, mastit)ni, ularning kelib chiqishi, morfologik bosqichlari, umumiy va lokal simptomlari, birinchi yordam va bemorlarni parvarish qilish qoidalarini bayon etadi.
Termik va kimyoviy kuyishlar. Muzlatish va elektr shikastlanishlar. Ko'krak qafasining jarohatlari, siydik chiqarish va markaziy asab tizimi kasalliklari. O'smalar. Birinchi yordam, bemorlar uchun parvarish: Mavzu termik, kimyoviy va elektr kuyishlar, ko'krak qafasi jarohatlari, siydik tizimi kasalliklari, markaziy asab tizimi kasalliklari va o'smalar bo'yicha birinchi yordam va bemorlarni parvarish qilish qoidalarini o'z ichiga oladi.
Bemorlarni turli xil jarrohlik operatsiyalariga tayyorlash: Ushbu mavzu jarrohlik operatsiyalarining turlari (radikal, palliatif, favqulodda, rejalashtirilgan), ularga ko'rsatmalar, qarshi ko'rsatmalar va bemorlarni operatsiyaga tayyorlashning asosiy bosqichlari va talablari haqida ma'lumot beradi.
Operatsiyadan keyingi davrda bemorlarni parvarish qilish xususiyatlari: Mavzu operatsiyadan keyingi davrning bosqichlari, tibbiyot xodimlarining vazifalari, postoperatsion asoratlarning oldini olish, diagnostika va davolash, shuningdek, bemorning sog'ayishini ta'minlashga qaratilgan parvarish qoidalari bilan tanishtiradi.
Glossary: Jarrohlik bemorlarini parvarish qilish bilan bog'liq bo'lgan asosiy terminlarning izohli lug'ati.
Adabiyotlar: Ushbu qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati.