Inulа helenium L. о‘simligi аsоsidа biоlоgik fаоl qо‘shimchаlаr оlish vа tаrkibidаgi tаbiiy birikmаlаrning biоlоgik fаоlligi

Ushbu dissertatsiya Inula helenium L. oʻsimligining ildizidan biologik faol qoʻshimchalarni ishlab chiqarish va ularning biologik faolligini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqot davomida oʻsimlikning kimyoviy tarkibi, undan olingan qoʻshimchalarning toksikologik, immunologik va yalligʻlanishga qarshi ta’siri oʻrganilgan hamda ularning samaradorligi ilmiy asoslangan. Tadqiqot natijasida «BIOINULA TEA», «INULA OIL» va «INULA KAPSULA» nomli yangi biologik faol qoʻshimchalar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Inula helenium L. oʻsimligini madaniylashtirish va ildiz tarkibini aniqlash: Oʻsimlikni dala sharoitida koʻchat qilib yetishtirish usullari oʻrganilgan. Yetishtirilgan ildiz tarkibidagi vitaminlar, flavonoidlar va mineral elementlar miqdori aniqlangan. Tadqiqot natijasida birinchi yillik ildizda B9 vitamini va digidrokversitin, rutin borligi, keyingi yillarda esa C, B1, B2, B6, B9 vitaminlari hamda digidrokversitin, lyutionin, rutin, kversitin, salidrozid kabi flavonoidlarning mavjudligi aniqlangan.
• Biologik faol qoʻshimchalarni ishlab chiqarish va ularning xususiyatlarini oʻrganish: Inula helenium L. oʻsimligi ildizidan «BIOINULA TEA», «INULA OIL» va «INULA KAPSULA» nomli biologik faol qoʻshimchalar ishlab chiqilgan. Ushbu qoʻshimchalarning oʻtkir zaharliligi, immunotrop ta’siri va yalligʻlanishga qarshi faolligi aniqlangan. Tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, ushbu qoʻshimchalar V sinfga mansub, ya’ni deyarli zaharli emas hamda immunitetni koʻtaruvchi va yalligʻlanishga qarshi ta’sirga ega.
• Inula helenium L. ildizi ekstraktining antioksidantlik faolligini aniqlash: Inula helenium L. oʻsimligi ildizining kukuni va ekstraktining in vitro sharoitida antioksidantlik faolligi aniqlangan. Tadqiqot natijasida ushbu qoʻshimchalarning kversetin va gliklaziddan yuqori antioksidantlik faollikka ega ekanligi isbotlangan.