ОРГАНЫ ПИЩЕВАРЕНИЯ. РОТОВАЯ ПОЛОСТЬ. ЯЗЫК. ЗУБЫ. МЯГКАЯ НЁБО. ГЛОТКА.

Ushbu o'quv-metodik qo'llanma tibbiyot oliy o'quv yurtlarining 1-kurs talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, ovqat hazm qilish tizimi organlarining, xususan, og'iz bo'shlig'i, til, tishlar, yumshoq tanglay va halqumning anatomiyasi hamda fiziologiyasini o'rganishga bag'ishlangan. Unda ushbu organlarning tuzilishi, joylashuvi, funksiyalari, normal rivojlanishi va ulardagi yoshga bog'liq o'zgarishlar batafsil yoritilgan. Qo'llanmada nazariy ma'lumotlar, rangli va aniq anatomik rasmlar, jadvallar, terminologiyalar, shuningdek, talabalar bilimini mustahkamlashga qaratilgan savol va test topshiriqlari mavjud.

Asosiy mavzular

  • Ovqat hazm qilish tizimi: Ovqat hazm qilish tizimining umumiy tuzilishi, funksiyalari, mexanik va kimyoviy ishlov berish jarayoni, mahsulotlarning qon va limfaga so'rilishi, hazmlanmagan qoldiqlarining chiqarilishi haqida ma'lumot beriladi. Tizimga kiruvchi organlar, ya'ni og'iz bo'shlig'i, halqum, qizilo'ngach, oshqozon, ingichka va yo'g'on ichaklar, jigar, oshqozon osti bezi, hatto to'g'ri ichak ham sanab o'tilgan.
  • Og'iz bo'shlig'i: Og'iz bo'shlig'ining tuzilishi, uning oldingi (tashqi) va ichki qismlari, lablar, tanglay (qattiq va yumshoq), til, tishlar, tuprik bezlari va ularning ochiq bo'lishi haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Yumshoq tanglayning anatomik tuzilishi, muskullari, uning palatin tonsilla (bodomsimon bez) bilan bog'liqligi ham yoritilgan.
  • Til: Tilning anatomik tuzilishi, uning mushaklari, shakli, vazifasi (chaynash, yutish, nutq talaffuzi va ta'm bilish) haqida ma'lumotlar berilgan. Tilning sirtqi tuzilishi, papillalari (yakka, g'ujakli, chetli va bargsimon) hamda ularning joylashuvi va funksiyalari tasvirlangan.
  • Tishlar: Inson tishlarining anatomiyasi, ularning sut va doimiy tishlarga bo'linishi, tishlarning tuzilishi (kurtak, bo'yin, ildiz), ularning tarkibi (enamel, dentin, pulpasi) va funktsiyalari (ovqatni kesish, yirtish, maydalash) yoritilgan. Tishlarning rivojlanishi va qaysi yoshda chiqishi hamda tishlarning turli yuzalari (surtilish, vestibulyar, lingval, kontakt yuzalar) tasvirlangan.
  • Yumshoq tanglay: Yumshoq tanglayning anatomik tuzilishi, uning tarkibidagi mushaklar, palatin tonsilla (bodomsimon bez) bilan aloqasi va uning immun sistemasidagi o'rni haqida ma'lumotlar keltirilgan. Yumshoq tanglayning yuqori va pastki qismlari hamda ularni hosil qiluvchi muskullar tasvirlangan.
  • Halqum: Halqumning umumiy anatomiyasi, uning uch qismi (burun ghalqumi, og'iz ghalqumi, hiqildoq ghalqumi) hamda ularning tuzilishi va funksiyalari ko'rib chiqilgan. Halqum muskullari (toraytiruvchi va ko'taruvchi) va ularning vazifasi, shuningdek, nazofarengeal limfoid to'qima (tuba tonsillasi) hamda Pirogov-Valdeyer limfoid halqasi haqida ma'lumot berilgan.