Dorivor o‘simliklar ekstraktlari asosida kardioprotektiv ta’sirli biologik faol qo‘shimchalarni ishlab chiqish

Ushbu dissertatsiya avtoreferati dorivor oʻsimliklar ekstraktlarining, xususan, Turkiston arslonquyrugʻi (Leonurus turkestanicus), Turkiston doʻlanasi (Crataegus turkestanica) va Gnaphalium uliginosum L. oʻsimliklarining yurak-qon tomir tizimi kasalliklariga (kardioprotektiv taʼsirli) taʼsirini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda ushbu oʻsimliklarning asosiy komponentlari aniqlanib, ularning biologik faol qoʻshimcha sifatida qoʻllanish imkoniyatlari oʻrganilgan va samarali fitoaralashmalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari ushbu ekstraktlarning antioksidant, anti-inflamatuar va vazorelaksant xususiyatlarga ega ekanligini koʻrsatib beradi hamda ularning yurak faoliyatini yaxshilashdagi ahamiyati taʼkidlangan.

Asosiy mavzular

Dorivor oʻsimliklar ekstraktlarining kimyoviy tarkibi va biologik faolligi: Tadqiqotda Leonurus turkestanicus, Crataegus turkestanica va Gnaphalium uliginosum L. oʻsimliklarining fitokimyoviy tarkibi oʻrganilgan. Polifenol birikmalari, jumladan, rutin, giperozid, xlorogen kislotasi, taninlar va saponinlar aniqlangan. Bu komponentlarning antioksidant va boshqa biologik faol xususiyatlari aniqlangan.
Ekstraktlarning kardioprotektiv ta'sirini in vivo va in vitro oʻrganish: Oʻsimlik ekstraktlari va ularning fitoaralashmalari adrenalin bilan chaqirilgan miokardit, normobarik gipoksiya va oksidativ stress modellarida sinovdan oʻtkazilgan. Natijalarda ekstraktlarning KFK, SRB, qon glyukozasi, ALT, AST darajalarini pasaytirish, shuningdek, hayvonlarning hayot davomiyligini oshirishdagi samaradorligi aniqlangan. In vitro tajribalarda esa ekstraktlarning vazorelaksant ta'siri, jumladan, kaltsiy kanallariga ta'siri oʻrganilgan.
Biologik faol qoʻshimcha ishlab chiqish va uning xavfsizligini baholash: Oʻrganilgan ekstraktlar asosida yurak-qon tomir tizimi faoliyatini yaxshilashga qaratilgan biologik faol qoʻshimcha ishlab chiqilgan. Fitoaralashma №3 (1:1:3 nisbatda) eng samarali deb topilgan. Ushbu fitoaralashmaning oʻtkir toksikligi baholangan va u nisbatan xavfsizligi aniqlangan (VI sinf). Ushbu qoʻshimcha dorivor oʻsimliklar asosida ishlab chiqilgan boʻlib, uning nomi «Herbal Cardio Harmony».