Muqimiy she’riyatining janr xususiyatlari
Kitobda Muqimiyning hayoti, ijodi va adabiy merosi o'rganilgan. Uning she'rlari, g'azallari, muxammaslari, murabbalari, masnaviylari va sayohatnomalari tahlil qilingan, ularning o'ziga xos xususiyatlari ochib berilgan. Kitobda shoirning xalq hayotiga yaqinligi, hayotiyligi va realizmi ta'kidlangan, shuningdek, uning adabiy uslubi va tilining xususiyatlari ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Muqimiy she'riyati janrlari: Muqimiy turli janrlarda, jumladan, g'azal, murabba, muxammas, masnaviy va sayohatnoma janrlarida ijod qilgan. Har bir janrning o'ziga xos xususiyatlarini ustalik bilan qo'llagan. Aruz vaznidan unumli foydalangan. She'rlari emotsionalligi va kuchliligi bilan ajralib turadi.
- Muqimiy murabbalari xususida: Muqimiy murabba janrining ustasi sifatida tanilgan. Murabbalarida insoniy tuyg'ular, muhabbat va hayotiy mavzularni keng yoritgan. Ijodida ikki xil badiiy usuldan foydalangan. She'rlari sodda va ravon tilda yozilganligi bilan ajralib turadi.
- Muqimiy ijodida muxammas janri: Muqimiy muxammas janrida ham samarali ijod qilgan. Xalq hayotiga bag'ishlangan muxammaslari mashhur. Boshqa shoirlar g'azallariga taxmislar yaratgan. Xalq hayotining tipik manzaralari va ijtimoiy muammolarni aks ettirgan.
- Muqimiyning g'azallari poetikasi: Muqimiy g'azallari hayotiy voqelikni aks ettiradi. G'azallarida shaxsiy kechinmalar, umidsizlik va norozilik kayfiyatlari ifodalangan. Shikoyat motivlari keng o'rin olgan. She'rlari musiqiy va ohangdorligi bilan ajralib turadi.
- Muqimiyning masnaviy janrida yaratgan hajviyalari: Muqimiy masnaviy janrida hajviy asarlar yaratgan. Hajviyalarida ijtimoiy illatlar, amaldorlarning xatti-harakatlari tanqid qilingan. Asarlari xalq tushunadigan tilda yozilgan. "Voqeai ko'r Ashurboy hoji" hajviyasi mashhurdir.
- Muqimiyning “Sayohatnoma" janri: Muqimiy o'zbek adabiyotida sayohatnoma janriga asos solgan. Sayohatnomalarida o'z sayohatlari taassurotlari, hayotiy kuzatishlari va ijtimoiy muammolarni aks ettirgan. Asarlari xalq orasida keng tarqalgan va muhim adabiy yodgorlik hisoblanadi. Hokim guruhlar va amaldorlar tanqid qilingan.