O‘z joniga qasd qilishga uringanlar: klinik tahlili, kompleks davolsash, psoxoprofilaktika
Ushbu kitob «O‘z joniga qasd qilishga urinishlar: klinik tahlili, kompleks davolash, psixoprofilaktika» deb nomlanadi va u o‘z joniga qasd qilish muammosining turli jihatlarini chuqur o‘rganishga bag‘ishlangan. Unda mualliflar o‘z joniga qasd qilishga urinishdan keyingi paydo bo‘ladigan psixopatologik holatlarning rivojlanish sabablari, klinik ko‘rinishlari, diagnostikasi va davolash usullarini batafsil tahlil qilganlar. Shuningdek, kitobda o‘z joniga qasd qilishning oldini olishga qaratilgan profilaktik tadbirlar, psixoterapiya va ijtimoiy reabilitatsiya masalalari ham yoritilgan. Kitobda zamonaviy ilmiy tadqiqotlar va amaliyotdan olingan ma’lumotlar asosida keng qamrovli tahlillar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- O‘z joniga qasd qilish xatti-harakatlarining klinik va epidemiologik tadqiqotlari: Bu mavzu doirasida o‘z joniga qasd qilishning sabablari, namoyon bo‘lish shakllari, xavf omillari, shuningdek, uning oldini olish usullari va profilaktik yondashuvlar haqida batafsil ma’lumot berilgan. Dunyo va O‘zbekistonda suitsid holatlari statistikasi, yoshlar va o‘smirlar o‘rtasida suitsidning kuchayishi hamda bu muammoning dolzarbligi haqida ma’lumotlar keltirilgan.
- Tugallanmagan o‘z joniga qasd qilgan shaxslarning psixosotsial va premorbid xususiyatlari: Bu qismda tugallanmagan suitsid urinishlaridan keyin bemorlarda kuzatiladigan psixopatologik holatlar, ularning klinik va demografik tavsifnomalari, ijtimoiy fon va premorbid xususiyatlari tahlil qilingan. Tadqiqotda tekshirilgan shaxslarning jinsiga, yoshiga, ta’lim darajasi va oilaviy holatiga qarab suitsidga moyilligi o‘rganilgan.
- O‘z joniga qasd qilishga uringan bemorlarda psixopatologik buzilishlar turlari, qo‘llaniladigan terapiya va ijtimoiy reabilitatsiyaning fenomenologik va klinik tahlili: Mavzu suitsidga uringan shaxslarda kuzatiladigan psixopatologik sindromlar, ularning turlari (astenik, depressiv, vahimali-fobik holatlar), bu buzilishlarni davolashda qo‘llaniladigan terapiya usullari (medikamentoz va psixoterapiya) hamda ijtimoiy reabilitatsiya masalalarini o‘z ichiga oladi. Shuningdek, davolash samaradorligini baholash bo‘yicha ma’lumotlar keltirilgan.
- Reabilitatsiya va profilaktika bo‘yicha tibbiy-ijtimoiy chora tadbirlar majmuasi: Bu qismda suitsidning oldini olish usullari, tibbiy-ijtimoiy reabilitatsiya, profilaktik tadbirlar va harakatlar modeli, shuningdek, tibbiy psixologlar va psixoterapevtlar rolini kuchaytirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan. «Issiq liniya» xizmati va suitsidga moyil shaxslarga yordam ko‘rsatish mexanizmlari ham yoritilgan.