Raphanus sativus L. ning morfoxo'jalik belgilari va ayrim biokimyoviy ko'rsatkichlariga atrof-muhit va iqlim sharoitlarini ta‘siri
Ushbu dissertatsiya avtoreferati, 'Raphanus sativus L. ning morfoxoʻjalik belgilari va ayrim biokimyoviy koʻrsatkichlariga atrof-muhit va iqlim sharoitlarining ta'siri' mavzusida Xusanov Navruzbek Shoxijaxon oʻgʻli tomonidan tayyorlangan. Tadqiqotda yapon turpi (daykon)ning turli ekologik va iqlim sharoitlaridagi oʻzgarishlar, uning morfologik va biokimyoviy koʻrsatkichlari, hamda nav va duragaylarini yanada yaxshi yetishtirish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot dunyo va respublika miqyosida tadqiq etilgan bo'lib, ilmiy-amaliy ahamiyatga ega.
Asosiy mavzular
- Kirish (falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi annotatsiyasi): Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi, zarurati va dunyo miqyosida ushbu ekin bo'yicha olib borilayotgan tadqiqotlar haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, O'zbekistonda qishloq xo'jaligini rivojlantirish bo'yicha davlat siyosati va ushbu tadqiqotning unga bog'liqligi yoritilgan.
- Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning asosiy maqsadi Raphanus sativus L. nav va duragaylarining morfoxoʻjalik belgilari va biokimyoviy koʻrsatkichlariga atrof-muhit va iqlim sharoitlarini ta'siri hamda yetishitirish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat. Vazifalar tuproq va suvni tahlil qilish, iqlim oʻzgarishini oʻrganish, urugʻ unuvchanligini, morfoxoʻjalik va biokimyoviy koʻrsatkichlarini, hamda molekulyar genetik usullar yordamida tahlil qilishni oʻz ichiga oladi.
- Tadqiqot obyektlari va predmeti: Tadqiqot obyektlari sifatida daykon Raphanus sativus L. oʻsimligini Sodiq navi va xorijiy Cheong du hamda Big time duragaylari olingan. Tadqiqotning predmeti esa O'zMU qoshidagi tajriba maydonlari va Qoraqalpog'iston Respublikasi hududlarida ushbu nav va duragaylarning ekologik, morfoxoʻjalik belgilari va biokimyoviy koʻrsatkichlarini oʻrganish hisoblanadi.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati: Ilk bor daykonning urug' unuvchanligi, morfoxoʻjalik va biokimyoviy koʻrsatkichlari, molekulyar genetik usullar yordamida tahlil qilingan. Amaliy ahamiyati esa maqbul ekish muddatlarini belgilash, yangi duragaylar yaratish, tuproq-iqlim sharoitlariga mos navlarni aniqlash va tavsiyalar ishlab chiqishda namoyon bo'ladi.
- Xulosalar: Dissertatsiyada keltirilgan tadqiqotlar natijalariga asoslanib, ikki hudud tuproqlari, suvlari, urug' unuvchanligi, morfoxoʻjalik va biokimyoviy koʻrsatkichlari bo'yicha xulosalar chiqarilgan. Shuningdek, nav va duragaylarni yetishtirish agrotexnologiyalari bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.