Gündogar romantizminiň Mollanepesiň dörediżiliginde şöxlelenişi
Kitob turkman mumtoz adabiyotining yirik vakili Mullanafas ijodini tadqiq etishga bag‘ishlangan. Unda shoirning adabiy merosi, ishqiy lirikasidagi romantizm, sufizm ta’siri, ideal qahramon obrazi va milliy xususiyatlari tahlil etilgan. Shuningdek, kitobda romantizmning nazariy asoslari, Sharq adabiyotida tutgan o‘rni va Mullanafas ijodiga ta’siri ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda Mullanafasning g‘azallari, musammatlari va boshqa asarlari misolida uning poetik mahorati, badiiy uslubi va dunyoqarashi ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Romantizm nazariyasi va Sharq adabiyotida tutgan o'rni: Romantizmning kelib chiqishi, asosiy xususiyatlari, Sharq adabiyotida romantik qahramon, ideallar va sufizmning namoyon bo'lishi tahlil etiladi. Romantizmning G‘arb va Sharq adabiyotlaridagi o‘ziga xos jihatlari, shuningdek, romantizmning adabiyotshunoslikdagi o‘rni va ahamiyati ko'rsatib o'tilgan.
- Mullanafas lirikasida ishq mavzusi: Mullanafas ijodida ishqiy lirikaga asosiy o'rin berilganligi, shoirning ishq mavzusini yoritishdagi o'ziga xosligi, ishqiy g'oyalar, qahramonlar obrazi va ularning ideal dunyosi tahlil etilgan. Shoir ishqni insoniy tuyg'ularning eng oliy darajasi sifatida tasvirlaydi va unga bag'ishlangan asarlarida yuksak badiiy mahoratini namoyon qiladi.
- Mullanafas lirikasida sufizm ta'siri: Mullanafas ijodida sufizmning g‘oyalari, tasavvuflik motivlari va ramzlari tahlil qilinadi. Shoirning asarlarida Allohga bo'lgan muhabbat, inson ruhining poklanishi va ma'rifatga erishish kabi sufiyona g'oyalar o'z ifodasini topgan. Mullanafasning sufiyona qarashlari uning lirik qahramonlariga ham ta'sir etgan.
- Mullanafas lirikasida qiz obrazi: Mullanafas lirikasi yuksak did bilan yaratilgan qiz obrazi muhim o'rin tutadi. Shoirning asarlarida qiz go'zalligi, iffati, sevgi va sadoqati timsoli sifatida gavdalanadi. Mullanafas qiz obrazini ideal darajaga ko'taradi va uning orqali o'zining insoniy ideallarini namoyon etadi.
- Mullanafas lirikasida milliy xususiyatlar: Mullanafasning milliy o'zligini aks ettiruvchi jihatlar, turkman xalqining urf-odatlari, an'analari va mentaliteti shoirning asarlarida o'z ifodasini topgan. Mullanafas milliy qadriyatlarni ulug'laydi va turkman xalqining o'ziga xosligini badiiy yo'l bilan aks ettiradi.