Agronomiyada innovatsion texnologiyalar
Ushbu "Agronomiyada innovatsion texnologiyalar" nomli oʻquv-uslubiy qoʻllanma Termiz davlat universiteti tomonidan 2025-yilda chop etilgan. Unda qishloq xoʻjaligida innovatsion texnologiyalardan foydalanish, yer tayyorlash, kuzgi bugʻdoy ekish, tuproq degradatsiyasi va uning oldini olish, shoʻrlangan yerlarni meliorativ oʻzlashtirish, tomchilatib sugʻorish, begona oʻtlarga qarshi kurash hamda biogumus tayyorlash kabi dolzarb mavzular chuqur yoritilgan. Qoʻllanma talabalarga nazariy va amaliy bilim berishga moʻljallangan.
Asosiy mavzular
- Agronomiyada innovatsion texnologiyalardan foydalanish ob'ektlari va yer tayyorlash: Qishloq xoʻjaligida innovatsion texnologiyalardan foydalanishning asosiy ob'ektlari, ya'ni har bir dala va uning sharoiti tahlil qilinadi. Xususan, kuzgi bugʻdoy ekishga yer tayyorlash, jumladan, tuproqqa ishlov berish, yer tekislash, sugʻorish tizimlari va ularning samaradorligi haqida maʼlumot beriladi.
- Tuproq degradatsiyasi va uni yaxshilash tadbirlari: Tuproq degradatsiyasining sabablari, turlari va Oʻzbekistondagi holati atroflicha oʻrganilgan. Choʻllanish, shoʻrlanish, eroziya kabi muammolarni bartaraf etish boʻyicha tadbirlar, jumladan, sugʻorish texnikasini mukammallashtirish, kimyoviy vositalardan foydalanish hamda tuproqni yaxshi holatda saqlash boʻyicha tavsiyalar berilgan.
- Sho'rlangan va botqoqlangan yerlarda kollektor-zovurlardan foydalanish texnologiyalari: Shoʻrlangan va botqoqlangan yerlarda kollektor-zovurlardan foydalanishning ahamiyati, tuproqning shoʻrini yuvish jarayoni va bunda qoʻllaniladigan usullar, jumladan, muvaqqat va doimiy zovurlardan foydalanish, kimyoviy va organik moddalar bilan ishlov berish kabi tadbirlar tahlil qilingan.
- Tomchilatib sug'orishda suv sarfini hisoblash: Tomchilatib sugʻorishning afzalliklari, tuproq namlanish konturi hamda suv sarfini hisoblash usullari, jumladan, nomogramma va formulalardan foydalanish usullari tushuntirilgan.
- Begona o'tlarga qarshi kurash: Begona oʻtlar tarqalishini oldini olish choralari, jumladan, karantin tadbirlari, almashlab ekish, sugʻorish suvlarini tozalash, shuningdek, biologik, olovli, mulchalash usullari va ularning samaradorligi haqida maʼlumot berilgan.
- Biogumus tayyorlash texnologiyasi: Biogumusning tayyorlanish jarayoni, tarkibi va uning oʻsimliklar hayot faoliyatiga ta'siri, jumladan, hosildorlikni oshirish, tuproqni boyitish kabi jihatlari atroflicha oʻrganilgan. Undan samarali foydalanish boʻyicha tavsiyalar berilgan.