Қорақалпоғистон Республикаси ҳудуди шароитида черкез(қандим) доривор ўсимлигини етиштириш ва бирламчи қайта ишлаш технологиясини ўрганиш
Ushbu kitob O'zbekiston va Qoraqalpog'istonning o'simlik dunyosiga, xususan qimmatli dorivor o'simliklar bo'lgan cherkez (shuvoq) va qandim (juzg'un) turlariga bag'ishlangan. Kitobda cherkez va qandimning biologiyasi, ekologiyasi, dorivorlik xususiyatlari, yetishtirish agrotexnikasi va ulardan foydalanish usullari yoritilgan. Shuningdek, Orol dengizining qurishi natijasida yuzaga kelgan ekologik muammolarni hal etishda ushbu o'simliklarning roli tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Cherkez va Qandimning Biologiyasi va Sistematikasi: Ushbu mavzuda cherkez va qandim o'simliklarining botanik tavsifi, turli xillari, tarqalish areallari, o'sish sharoitlari va boshqa biologik xususiyatlari batafsil bayon etilgan. Ularning qurg'oqchilikka, sho'rlanishga va boshqa noqulay sharoitlarga moslashuv mexanizmlari ko'rib chiqilgan.
- Cherkez va Qandimning Dorivorlik Xususiyatlari va Farmakologiyasi: Bu mavzuda ushbu o'simliklar tarkibidagi dorivor moddalar (alkaloidlar, flavonoidlar va boshqalar), ularning tibbiyotda qo'llanilishi, farmakologik ta'siri va foydalanish usullari haqida ma'lumot berilgan. Xususan, sal'solin va sal'solidin alkaloidlarining gipertoniya kasalligini davolashdagi ahamiyati yoritilgan.
- Cherkez va Qandimni Yetishtirish Agrotexnikasi: Bu mavzuda ushbu o'simliklarni urug'idan ko'paytirish, ko'chat yetishtirish, ekish, parvarishlash, o'g'itlash, sug'orish va hosilni yig'ishtirish kabi agrotexnik tadbirlar batafsil tahlil qilingan. Tuproq unumdorligini oshirish, kasalliklar va zararkunandalarga qarshi kurashish usullari ham ko'rsatilgan.
- Orol Muammosi va Cherkez va Qandimning Roli: Bu mavzuda Orol dengizining qurishi oqibatida yuzaga kelgan ekologik vaziyat, cho'llanish jarayonlari va ularning salbiy oqibatlari muhokama qilingan. Cherkez va qandim o'simliklarining qumlarni mustahkamlash, tuproqni eroziyadan himoya qilish, bioxilma-xillikni saqlash va atrof-muhitni yaxshilashdagi roli baholangan.